Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 19 juni 2025


En als slechts eenmaal de vreeze en eerbiedenis voor den Heere onzen God op uw Sabbathsviering in gaat werken, dan weegt ze u van week tot week ernstiger op het hart, wordt u een zaak des gebeds en des worstelens, en eindigt met heel uw leven te beheerschen. Uiterlijke vormendienst heeft toch voor ons geen waarde.

Rousseau verklaarde zijn geloof voor het ware protestantisme; hij beschuldigde de protestantsche geestelijkheid van door kleingeestigheid, onverdraagzaamheid en vormendienst, de echte beginselen der gereformeerde religie vertroebeld te hebben.

Maar, moet ik tevens vragen, is er niet groot gevaar dat diezelfde symbolen, eenmaal onder het volk gebragt en door de menigte aangenomen, gesteld dat dit geschieden zou, toch spoedig weer hun oorspronkelijke beteekenis zouden verliezen en alles ten slotte weer op een geheel uitwendige gansch werktuigelijke vormendienst zou nederkomen?

Maar niet alleen met verouderde gebruiken en vormen moet afrekening gehouden worden. In elken kring worden nog voortdurend dergelijke doode overblijfselen van voorheen opgegraven en in den vorm van vooroordeel, van kleinzielige beweegredenen en wankelmoedige, onzelfstandige gewoonten, gehuldigd. Bij de vrouwen is die vormendienst ten allen tijde sterker ontwikkeld dan bij de mannen.

De geestelijkheid, vooral de monniken, die zich door Erasmus' spot gewond voelden, vergaven hem zijn satire niet, wat echter den spotzieken geleerde niet weerhield, nog menigmaal den afkeer, door velen hunner tegen de studie en de classieke letteren gekoesterd, de domheid en vormendienst, waarin velen uitblonken, onmeedoogend te hekelen.

Aan den anderen kant bleek het den vermomden Prins, dat deze mannen slaven waren van een vormendienst, hetgeen ten gevolge had een bekrompenheid van denkbeelden, die duidelijk te voorschijn trad in alle hunne handelingen en uitlatingen. Er scheen in hun leven geen plaats te zijn voor eenige individualiteit.

Hij echter weigert beslist; zijn open gelaat, zijn vaste heldere stem, alles aan hem ademt onvermurwbaarheid. »Wij, die den diplomatieken waggon begeleiden«, zegt hij, »staan onder ijzeren militaire discipline«. Tweemaal herhaalt hij met grooten nadruk »jeliozni militaricheski disziplin«. En of partijgenoote Grimm ook buiten zich zelf raakt van boosheid, hij houdt voet bij stuk. »Gij, die de oude bureaucratie vernietigd hebt, drijft nu zelf een bureaucratischen vormendienstzegt het driftige vrouwtje verontwaardigd. »Ik mag het niet doen«, antwoordt hij, en schudt het hoofd. »Als het dan onmogelijk is, ze hier op te nemen, mogen ze dan niet in een der andere waggons binnengehaald worden?

Het dreigend gevaar van den vormendienst in de vrouwenbeweging uit zich echter niet alleen in de te hoog opgedrevene eischen tot aaneengesloten handelen, maar ook in de wijze waarop de meening der tegenstanders wordt "afgemaakt". Het verraadt zich in het gebrek aan nauwlettende waakzaamheid, die ons zeggen zou, dat de vrouwenbeweging, op het gebied van den arbeid althans, meer en meer ingrijpt in de sociale vraagstukken van den dag.

Woord Van De Dag

innewaerts

Anderen Op Zoek