United States or Zambia ? Vote for the TOP Country of the Week !


"Ja," zeide ze, "als ge uw grootsten vijand overwint!" "Dat zal ik," zwoer hij. "Weet ge, wie het is?" "Ik zal hem vinden." "Wilt ge van mij zijn naam niet hooren?" "Ik verlang dit niet." Hij reed heen, en ze zag, hoe hij zijn paard aanzette. Nog eens riep hij haar toe: "Wacht nog eenige dagen, en ge zult zijn naam van mij hooren."

Hij wist 't, en 't gonsde in zijn hersenen: "Hij durft mij niet te vermoorden, omdat ik verstandiger ben dan hij. Hij weet, dat ik zijn kracht door mijn slimheid weerstaan kan. Wanneer ik waak en op mijn hoede ben, als hij dicht bij mij is, overwint hij me niet." Eens kwam er een jong meisje, dat men niet gewaarschuwd had, van het dorp Sleen in het veld.

Hij ziet de jonkvrouw, de met schoon bedeelde.... En die geen zege wil, zij overwint. Hij mint het Schoone .... en liefde is ingebeelde, Als hij deliefdevan de vrouw bemint. Mathilde! ik vond de liefde in elke vrouw, Ik heb van ’t schoone in allen haast gevonden, En velen liefgehad te goeder trouw.

Maar met een ongelijk gevolg. In beiden is veel van Garborg zelf. Dit drama herinnert meer dan eenig ander aan Ibsen's 'Vijand des Volks'. In beide staat één man tegenover allen en overwint zijn tegenstanders zedelijk en verstandelijk, maar wordt uitgestooten, omdat hij de waarheid zegt.

"Het vertrouwen der Stichtenaren zal slechts een armhartige pleister op de wond zijn," zeide vader Syard, "ingeval Graaf Willem overwint, en u erger voorwaarden oplegt dan die, waarop hij u tot Bisschop deed aanstellen." "Graaf Willem is thans machtig," hernam de Bisschop: "maar geloof mij, zijn gezag heeft den hoogsten top bereikt en kan met anders dan dalen.

Gij moet een tweegevecht met hem aangaan, gij zelf of een plaatsvervanger. Indien gij hem niet overwint, zult gij deze plaats niet ongedeerd verlaten, evenmin zal een uwer bruiloftsgasten terugkeeren! En nog minder zult gij prinses Roksanda met u meevoeren!" Doushan hoorde de hooghartige boodschap en hij zond een omroeper, die een krachtige stem had, rond onder de bruiloftsgasten.

In het eerste geval overwint de man door wat hij kan doen, in het tweede door wat hij kan krijgen. De toenemende macht om te doen, overgebracht op de nakomelingen, is van groot voordeel voor het ras. Maar zuiver bezit, zonder de vraag op welke wijze het verkregen is, behoeft niet noodzakelijk voordeelig te zijn voor het individu als vader.

De beroemdste denker en wijsgeer der katholieke middeleeuwen is dus hier voorgesteld als het vereenigingspunt en de middelaar van goddelijke en menschelijke wijsheid, die de dwaling en de leugen overwint.

Het recht der liefde is niet absoluut, het wordt begrensd door een ander recht, daarvoor moet het wijken: de maatschappij overwint de natuur, zedelijke plicht de zoete neiging. Deze grondgedachte is het, die Rousseau in de laatste boeken der "Nouvelle Héloïse" in beeld heeft gebracht.

"Gijsbrecht, mijn Gijsbrecht!" had zij uitgeroepen, en daarna was zij half bewusteloos in de armen van haar trouwen schildknaap nedergezonken. Doch spoedig had zij zich hersteld en met een kloppend hart den strijd gadeslagen. Daar viel Vianen. Godlof, Gijsbrecht overwint. Nu nadert hij haar met een glimlach van geluk op de lippen. Hij breidt de armen uit en vurig omhelzen zij eikander.