Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 28 juli 2025
Hem werd bewust dat zijn vele driften, neigingen, krachten, verlangens, die tot nog toe elkander voortdurend hadden tegengesproken en tegengewerkt, die elkander hadden ondermijnd en tot ontijdige werkeloosheid gedoemd of tot storende activiteit, hem nu zoo bekend en ondergeschikt waren, dat hij ze zij 't ook door sterke wilsspanning, nooit rustend vernuft en smartelijke ontzegging zou kunnen beheerschen en leiden.
Goethes moraal wordt: zie de uit uw wezen voortvloeiende wetten in overeenstemming met de wetten des geheels. Doch daartoe moet alles overwonnen worden, wat den mensch afhankelijk maakt van de buitenwereld. Zelfbeperking en ontzegging wijzen dus den weg tot heil. Zelfs God kan niet buiten de wetten gaan, die uit zijn wezen voortvloeien, zoo luidt een woord van Spinoza dat Goethe diep ontroert.
Al de schoone gestalten uit zijne sprookjeswereld, vroeger hem zoo engelrein: de burchtvrouwen met sleepend gewaad, de nixen met gouden tressen, de peri's en hoeri's met lokkenmantels en gazelle-oogen zij verrezen voor zijne koortsige verbeelding als losbandige sirenen. »Geniet!" fluisterden zij hem toe: »Doe als wij allen geniet! Alle ontzegging is nuttelooze pijniging! Geniet!" Ja!
Als hij op haar graf een gedenkteeken wil zetten, merkt hij dat men zijn verhouding tot deze lieve ziel ook al verkeerd heeft opgevat: waar vriendschap is praat de wereld van bezit; waar liefde verlangd wordt eischt de wereld, eischt de bekrompenheid van het menschenlot, ontzegging.
Het kon hem slechts aangenaam zijn, zooveel mogelijk voor anderen te leven, daar onbaatzuchtigheid en ontzegging volgens zijn opvattingen met God vereenigen en slechts hij, die voor zijn liefde geen wederliefde vraagt, Gods liefde waardig wordt.
Voor haar was met den vriend =alles= uit de vreugdelooze vaderlijke woning heengegaan. Voor haar geene vrijheid, maar eene steeds enger wordende gevangenschap; geene verstrooiing, maar immer strengere ontzegging van genot. Geene toekomst die haar vleide, geen horizon die zich haar ontsloot.
En dit woord, in verband met zijn onbaatzuchtige, vergevensgezinde stemming en met zijn liefde voor de kinderen, verstond hij nu op zijn wijze. Zijne toestemming tot scheiding beteekende voor hem zelf een ontzegging van het leven en van de kinderen, en voor haar, haar den laatsten steun op den weg van het goede ontnemen en haar in het verderf storten.
Het wordt wanklank, als je gedwongen wordt in harmonie te zijn met een ander. Je eigen individueel leven is het voornaamste. Maar als je nu voor niemand leeft dan voor je eigen ik, Harry, moet je die harmonie toch ook heel duur betalen, wierp de schilder tegen. Ja, tegenwoordig is alles duur. En de tragedie van de armen is ook, dat zij zich niets kunnen permitteeren dan zelf ontzegging.
Zij had hem nooit bemind, zoo als dat vleesch van haar vleesch, zoo als dat leven van haar leven. Maar wordt die opmerking voor eene mijner lezeressen wel vereischt? hoe die zelfzucht vergoed werd en opgewogen door de toewijding van den dag en den nacht, van de vreugde der openbare vermaken en der gezellige geneugten; door de volslagen ontzegging van rust zelfs na weken lange oppassing!
Persoonlijke eerzucht had er nooit in hem gewoond: tot krachtig arbeider, ontbrak hem de innerlijke prikkel zoowel als de uiterlijke drang; doch het stille, beschouwende leven in eene landelijke pastorie, met de natuur en zijne boeken en muziek tot gezelschap, en op zijne schouders geene zwaardere taak, dan een aantal eenvoudige lieden met wat zachtheid te vermanen en met wat hartelijkheid op te beuren zie! dit lachte hem toe als eene vluchthaven na den storm, en tevens laat mij het er bijvoegen als eene soort boetedoening door ontzegging.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek