Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 25 mei 2025
Op Luilakmorgen gaan de kinderen voor dag en dauw met de korrie, een laag wagentje aan een lang touw, uit naar de naburige dorpen; zij hebben daarbij groene takken en brandnetels bij zich, en terwijl deze ook luilak of looielak genoemd worden rondgedragen, zingt men: De looie lak, de slaperige zak, Vanmorgen niet vroeg op 'estaan, Je ken wel weer naar bed toe gaan.
De luilak is natuurlijk weer identiek met den Meigraaf, Laubkönig enz., zie bl. 193; eveneens met de Pinksterbloem, waarover nader. Zeer merkwaardig is het te water gooien; ook de groene George wordt bij de Slovenen in Krain en Karinthië te water geworpen. Bij ons heet hij de groene man of ook, zooals te Haarlem, klisseboer, omdat hij geheel met klissen overdekt is.
Maartensvuur, de ommegang met de Pinksterbloem en de Luilak, het kaarsje-dansen met Driekoningen, het raadselopgeven, het pandverbeuren enz. Dezen weg zijn vooral vele reidansen gegaan. Hier en daar, op bruiloften en boerenkermissen, wisten zij zich nog op het platteland staande te houden, maar zij verdwijnen meer en meer. En evenzoo ging het met allerlei drinkliedjes en pandspelletjes.
Ik vond onder anderen een steen van vijf karaten, die wij voor twee honderd pond sterling verkochten! Maar, het begon mij te vervelen voor dien luilak te arbeiden. Ik kocht toen een zestiende, dat ik voor mij alleen ontgon. Daar ik er slechts kleine steenen vond, heb ik dat tien dagen geleden van de hand gedaan.
Het is een straf voor de lang-slapers en telaat-komers, die eveneens den Luilak treft, die den eersten meidag verslaapt. Ook de Pinksterbruid is een langslaapster, waarover nader. Natuurlijk heeft men dit gebruik in verband gebracht met het Evangelieverhaal van den H. Thomas, die "te laat kwam", toen de anderen reeds vergaderd waren.
Er is geen plaats in ons land, waar het Pinksterfeest met zooveel heidensche drukte gevierd wordt als te Rotterdam; met zooveel gejoel en geweld, als op den zoogenaamden morgen van luilak! Dan verlaat ieder, die even kan, de stad, om in de vrije lucht te zijn, zingend, jubelend, schreeuwend, ieder op zijn wijze.
Hoe interessant, om getuige te zijn, dat maan en sterren voor eenige uren met verlof aftrekken! Welk een triomf, om Phebus met zijn stralenkrans tot den luilak van de partij te maken! Vroeg opstaan! Stedelingen, luije stedelingen! beseft gij wat het zegt?
Elders: Luilak, Slaapzak, Beddejak, Kermispop, Staat om negen uren op. Verveelt hun dit spel, dan wordt de looielak te water gegooid, onder het zingen van: Van eenen, van tweeën, van drieën, van vieren, van vijven, Gooi dien looielak maar te drijven. Men vergelijke de gebruiken op 1 April en op Sint-Thomasdag.
Luilak is de Zaterdag vóor Pinksteren, maar oorspronkelijk degene, die dien Zaterdag, dien schoonen meidag, te lang slaapt. Te Amsterdam moesten alle laatkomers trakteeren: de ambachtsgezel, die 't laatst in de werkplaats, de groenteboer, die 't laatst aan de markt, de schooljongen, die 't laatst op school kwam.
Beminnelijk snurkte ze voort. "Tri-ie-ie-n!" Ze bleef snurken. "Kom nou, luilak! Kom nou! Zel je wakker worden." "Wat is d'r?... Wat mot je?" "Wor je haas wakker?" "Ik ben wakker." "Slaap nou niet wèer in, hóór je?" "Nee."... Met kleine gezwollen oogjes zat ze eindelijk op tegen het pak manufacturen, keek d'r moeder an, die met wat spoeg 't peperhaar tegen de slapen plakte.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek