Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 17 mei 2025
Vooreerst dan, als het verstand bestaat in levenservaring, wie zal dan met meer recht op dien eervollen naam aanspraak maken, de wijze, die deels uit schaamachtigheid, deels uit beschroomdheid niets durft op het touw zetten, of de dwaas, dien noch de schaamachtigheid, die hij niet kent, noch het gevaar, dat hij niet bevroedt, van eenige onderneming afschrikt?
Zonder dit te zoeken is hij van beginne af leider der conversatie. Hij raakt bevriend met dr. Salzmann, den nestor van het groepje; een deftig, rustig heertje van ongeveer vijftig, een verstandig rechtsgeleerde, die als secretaris van den Voogdijraad veel levenservaring en onuitputtelijke welwillendheid had opgedaan.
Ik moet dus beginnen met te hebben levenservaring en nu ga ik die analyseeren, onder het microscoop bekijken. En nu valt er een heel persoonlijk licht op, dat spreekt van zelf, maar de grondslag is eenvoudig: De uitwerking van een geval dat ik heb waargenomen of vernomen. Ik zoek dus naar dingen die aansluiten bij mijn persoonlijke gevoelens.
Hiervoor hadden de oudere dichters in de grootheid hunner beeldende verhalen geen oog gehad, en naar den eigen aard van het volk ontwikkelde zich de sage ten laatste in de van ijs omgeven noordelijkste landen tot zangen van de meest bloederige tafereelen en hevigste wraak. De mythische ondergrond is meer en meer onder menschelijke levenservaring verdwenen.
Het is waar, dat Engeland den goeden smaak had, erbij te voegen: "Wij wenschen slechts uw belang; wij erkennen uw souvereiniteit en wij willen niets anders dan u helpen met al onze krachten, om uw land een herleving te doen ondergaan." Het was een harde slag, maar hij had voor Zijne Hoogheid meer waarde dan tien jaren van levenservaring.
Banaliteiten, dit gevoelde Sarah, waren de gronden, door haar tegen Lidewyde's voornemen om met den dokter te breken aangevoerd; doch de slotsom van hare levenservaring was, dat eene maatschappij, welke leeft van gemeenplaatsen en daarin ademhaalt, in de eerste plaats voor banaliteiten eerbied eischt.
Het tweede is dit: hij wilde die levenservaring voor al begrijpen, en nam daartoe natuurlijk de wetenschap van zijn tijd te baat.
Het doorleden leed, zijn krachtig idealisme, zijn drang zich voor zijn ideaal te geven, te offeren, heeft hij echter niet weten om te scheppen tot een stuk met oorspronkelijke situaties en karakters. Hij heeft eigen gemoeds- en levenservaring in de vormen gegoten van romantische schrijvers als Kotzebue en Lafontaine.
Ook staat het niet in verband met zijn herderlijken arbeid want hij is meer dan ooit de raadgever en vriend der menschen, die tot hen spreekt met rijker levenservaring en grooter liefde. Het zou ook niet geheel juist zijn te zeggen, dat zijn preeken aanstoot geven, want die zijn waarschijnlijk even degelijk en nuttig als vroeger.
Niet als bloote gedachte lichtend voor hem uit, doch als duurzame levenservaring moet de schoonheid aan zijn bestaan deelnemen: daartoe neme Faust de klassieke beschaving in zich op: het huwelijk met Helena zal hem tot de zedelijke daad bekwamen. Maar de klassieke beschaving moet recht begrepen worden. Ook zij heeft haar excessen en verwarringen.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek