United States or Réunion ? Vote for the TOP Country of the Week !


Bertha is de legendaire stammoeder van verschillende edele geslachten, en vooral vereenzelvigd met de ijverige koningin van denzelfden naam, de mythische moeder van Karel den Groote, wiens naam spreekwoordelijk is geworden, want als men het in Frankrijk en Duitschland heeft over de Gouden Eeuw zegt men gewoonlijk: "in de dagen toen Bertha spon."

De voorname beteekenis van de ruwe brokken poëzie, in vroege IJslandsche litteratuur bewaard, zal nu door niemand meer betwist worden, maar er bestond tot voor korten tijd een buitengewone onverschilligheid ten opzichte van de godsdienstige overlevering en mythische leer die zij behelzen.

Die gordel gaf de deugd van kuische min En trouw aan wie haar omhad, iedereen, Maar elk die sloeg verboden wegen in Kon hem niet dragen om het middel heen, Dan ging hij los of scheurd' ook wel van een. De dwergen maakten ook het mythische zwaard Tyrfing, dat ijzer en steen kon doorsnijden en dat zij aan Angantyr gaven.

Men kan dus niet zeggen, dat het boek daardoor uiteenvalt, en in zooverre is de dubbele titel eenigszins misleidend. In de Noorweegsche letterkunde nemen deze schilderingen eene zeer bijzondere plaats in. Ook de romantiek hield zich gaarne bezig met mythische wezens als nøkken, draugen, tomtegubben, en hoe zij meer mogen heeten. Maar op eene andere wijze dan hier.

En ook hier verloochent zich de ernstige dichter niet, die nooit tevreden was, voor hij het allerbeste geleverd had, waartoe hij in staat was. Natuurlijk is er in deze wijze van dichten ook een element van mode. Aan de menschen, die er mee begonnen, was het als zoodanig niet bewust. Want zij legden in die mythische figuren een dieperen zin.

Oxathres, Oxathres, broeder van Darius Codomannus, streed roemrijk bij Issus; later onderwierp hij zich aan de Macedoniërs. Oxines, Oxines, kustrivier in Bithynia, die zich in den Pontus Euxinus stort. Oxiones, wilde, half mythische stam in het Noorden van Europa. Volgens andere lezing heeten ze Etiones.

Men wachtte er zich voor, overal in de Heldensagen mythische trekken te zoeken. Hier en daar zal ik, in de weinige woorden bij iedere sage, of sagencyklus, gelegenheid vinden op het mythische karakter te wijzen.

Het Polyfemusmotief. Het Klein-Duimpjesmotief. Het verhaal van de Twee Broeders. Mythische motieven. Verlossingsmotief. Vormveranderingen. Tooverij en onwondbaarheid. Droommotieven. Wensch-, vergeet- en raadselmotief. Karaktermotieven. Asschepoester. Karakteristiek van het Nederlandsche sprookje. Kwelsprookjes. De sage. Mythische sagen. Spook- en tooversagen.

De vorm der sage wijzigde zich en veranderde met den tijd: het mythische, het goddelijke, ging meer en meer verloren, het menschelijke, het historisch grijpbare werd meer en meer geldende er in. De lotgevallen der menschhelden namen meer en meer de aandacht der dichters in beslag.

Al deze mythische opvattingen wortelen in den gemeenzamen bodem van het primitief-wijsgeerige animisme, dat de direkte ondergrond is van het omvangrijke motief der vormveranderingen. De sprookjesgroep, die ons bezig houdt, noemen wij tooversprookjes in tegenstelling met de dierensprookjes.