United States or Togo ? Vote for the TOP Country of the Week !
Uit het Haarlemmer-Meerboek, No. 24, blijkt, dat Leeghwater eenen zoon had, Simon genaamd, dien hij den oudsten noemt; uit de kleine Kronijk leeren wij bl. 36, No. 35, eenen tweeden, met name Adriaen, en bl. 30, No. 7, eenen derden, Jan genaamd, kennen. Nog heden bestaan er afstammelingen van den beroemden man, en wel: 1º.
»Of een spoorweg in ons land enz." »Wat de droogmaking van het Haarlemmermeer betreft, hoe vele ontwerpen zijn daartoe niet reeds gemaakt, met Leeghwater en welligt reeds vroegere te beginnen; hoe vele wenschen zijn daartoe gedaan; hoe dikwerf is het noodzakelijke aangetoond, en hoe is dit Meer, onder het maken van al die plannen en berekeningen, uitgebreid, in werking en kracht toegenomen, en hoe zal hetzelve eindelijk bij zoodanigen voortgang gevaarlijk worden en eene droogmaking gebiedend vorderen?"
Leeghwater werd, in den jare 1575, in het dorp de Rijp geboren . Zijn vader Adriaan Symonsz. was aldaar timmerman en had in 1594 het opzigt over het leggen van de eerste houten sluis in de Rijp , en zijn grootvader, Symon Ruts, was aldaar brouwer, en had tot vrouw Griet Maartensz., mede van de Rijp, die in den jare 1604, in den ouderdom van 90 jaren, stierf .
Behoef ik wel te doen opmerken, dat zoo vele herhaalde uitgaven van het Haarlemmer-Meerboek als ik opnoemde, twaalf in den tijd van iets minder dan eene eeuw, getuigen van de belangstelling, die het werk van Leeghwater verwekte? Nog is die belangstelling niet geweken. Zijn werk is nog altijd belangrijk voor ieder, die over de droogmaking van het Haarlemmer Meer wil spreken of schrijven.
Hoe dit zij, uit al het hiervoren gezegde kan men opmaken, dat Leeghwater een bekwaam waterbouwkundige was: dat hij tevens Landmeter, Molenmaker, Metselaar, Timmerman, Schrijnwerker, Horologiemaker, Waterduiker ja wat niet al? is geweest. Ik mogt hem dus met regt een' duizend-kunstenaar noemen.
Maar aan Leeghwater komt de eer toe, van, zoo ver men kan nagaan, het eerst een plan tot droogmaking wereldkundig te hebben gemaakt.
Nog steeds wordt zijn Haarlemmer-Meerboek gezócht, en de schaars voorkomende exemplaren worden op boekverkoopingen ruimschoots betaald. Het kwam mij alzoo niet ongepast voor, om eene dertiende uitgave van dit werk het licht te doen zien, vooral in deze dagen, waarin de belangstelling in het ontwerp der droogmaking van het Haarlemmer Meer, dat groote plan van Leeghwater, weder meer algemeen is.
Onder de schrijvers, die over het nut, de noodzakelijkheid en de mogelijkheid der bedijking en droogmaking van het Haarlemmer Meer schreven, behoort in de eerste plaats Jan Adriaansz. Leeghwater, die, vóór nu bijna twee eeuwen, in zijn beroemd Haarlemmer-Meer-Boek, een volledig en, voor zoo ver bekend is, het eerste plan tot dit onderwerp uitgaf. Deze Jan Adriaansz.
Ik heb bij deze uitgave gebruik gemaakt van den hierboven vermelden achtsten druk. Op verzoek van den uitgever, die zulks voor ons lezend publiek noodig oordeelde, heb ik hier en daar den stijl een weinig veranderd, doch mij hieraan slechts zeldzaam schuldig gemaakt. Ik wilde den eenvoudigen, naïven, ongekunstelden stijl van Leeghwater zoo min mogelijk bederven.
Bijna gelijktijdig met het werkje van Leeghwater, kwam er nog een ander plan tot droogmaking van het Haarlemmer Meer in het licht, opgesteld door Jacob Bartelsz. Veeris.
Woord Van De Dag