United States or Honduras ? Vote for the TOP Country of the Week !
Zwijgend, beiden met een bijna weemoedige vreugde dat ze bij allen tegenslag, in alle omstandigheden, verheugenis hervonden door de kracht eener samenwerking, die eenvoudiger, verheffender dan eenige godsdienst de wereld rondging, stapten zij in de sneeuw, de hoofden gebogen tegen het jagend gedwarrel. Als een eerwaardig gevaarte lag de jodenbuurt, indrukwekkend van witte kronkel-alleeën.
Maar ik heb niet geaarzeld, om, na mijzelf het kunstgenot van de beschouwing der oorspronkelijke foto's gegund te hebben, ook boven deze korte aanteekeningen, die niet de bedoeling en pretenties van "Bijschrift" willen hebben, te schrijven "In de Amsterdamsche Jodenbuurt". Want het toeval wilde ditmaal, dat ik juist rondliep vol Jodenbuurtsche indrukken. En van zeer bijzonderen aard.
Deze Amsterdamsche deftigheid van de hooge stoepen heeft M. meesterlijk geteekend, en ook de neerdrukkende invloed van deze ziellooze omgeving op Wouter. Maar ook in handelskringen staat tegenover vervlakking en versteening warm menschelijk gevoel. Tegenover de deftige opgeblazen voornaamheid van het handelshuis op de Keizersgracht teekent Multatuli de jodenbuurt met z'n lèvenden handel.
Daarna vergezelde ik de bezoeksters der Vereeniging op haar tochten door de Amsterdamsche volksbuurten; wij gingen door oude en nieuwe wijken, door de buitenkwartieren, de buurten in het hartje van de stad, door Jordaan, door de Jodenbuurten.... De onzichtbare ziekte woedde daar vreeselijk! En overal gingen de bezoeksters daar de huizen binnen. Zoo heb ik toen de Amsterdamsche Jodenbuurt gezien!
De onaangename indruk, dien de onreinheid van die echte Jodenbuurt op ons maakte, werd nog verhoogd, toen wij, dwars door den modder, een lange stoet werklieden zagen naderen, met toortsen in de hand, waarvan de flikkerende, walmende vlammen haar rossig licht wierpen op een doodkist. Dat was de cholera, die wederom een nieuw offer, het vijftiende op dien dag, had geveld!
Toen de directie van dit blad mij de verzameling photo's van den heer K. Job Jr. ter inzage zond en mij verzocht, bij deze reeks kunstvolle opnamen door een knap vakman en artistiek waarnemer een bijschrift te willen leveren, dat uitteraard eveneens onder den vooropgezetten verzameltitel "In de Amsterdamsche Jodenbuurt", zou moeten passen heb ik even geaarzeld, omdat het leveren van bijschriften zulk een onheusch werk is!
Deze beschrijving van de Jodenbuurt, die van een onderlingen handel in oude prullen en bedorven goed leeft, is een waardige tegenhanger van die der techniek van den duffen handel in katoentjes en diemeten. En in dien jodenhoek ontmoet Wouter de oude grootmoeder met hare bedorven vijgen en haar kinderen en kleindochtertje.
Van 1904 tot 1906 is de ellende in de jodenbuurt Ellende de hart-ontroerende hollandsche literatuur vadzige, zelfzuchtige, enkel om "schoonheid" blerrende Literatuur gebleven. "Het schijnt het noodlot van alle aanklacht, allen opstand tegen verdrukking, om zoo de uiting door wat men een "kunstenaar" noemt plaats heeft als literatuur te worden verstikt", klaagt de auteur in '98.
Jan en Louis,« roept een hunner vrindjes, die juist vernomen heeft, hoe ons Prinsesje van morgen niet naar het Vondelpark rijdt en op weg is naar Artis. »Gauw, jongens! gauw op de fiets dwars door de Jodenbuurt zijn wij er nog eer!« Heelemaal lukte dit niet, maar toch zat Haar Hoogheid pas in den witten wagen, toen de knapen hun fiets stalden; doch H. M. die Zelve Haar Dochtertje bracht, Die hadden ze niet herkend in de eenvoudig gekleede dame, die naast den wagen ging.
"Tot ten slotte de zesde dag is aangebroken. Als de zon ter kimme daalt, zal de hemelsche bode, de rust en vrijheid, de verlossing en zaligheid verschijnen. "O, kom, Goddelijke bruid, hemelsche Koningin! zooals de wijzen des Talmuds haar noemen"... Nu betrad ik ook hun Synagoge, in het hartje van de Jodenbuurt gebouwd.
Woord Van De Dag