Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ενημερώθηκε: 29 Μαΐου 2025
Εις τον νομοθέτην δε δεν επιτρέπεται να αφήση τούτο απροσδιόριστον, αλλά πρέπει να το διασαφήση εντός μεγαλειτέρων ή μικροτέρων ορίων. Και λοιπόν και τώρα ας το ορίσωμεν. Κανείς ποτε ας μη μεταχειρισθή ούτε ψεύδος ούτε απάτην ούτε κανέν αντικείμενον κίβδηλον ούτε με λόγον ούτε με έργα επικαλούμενος συγχρόνως τους θεούς, εάν δεν θέλη να γίνη ο πλέον θεομίσητος άνθρωπος.
Όχι δε μόνον εξήγει και διεσαφήνιζε τα ιερά των βιβλία, αλλά και πολλά συνέγραφε και οι Χριστιανοί τον εθεώρουν ως θεόν και ως νομοθέτην τον μετεχειρίζοντο και προεστώτα τον ανεγνώριζον. Λατρεύουν δε ακόμη, τον μέγαν εκείνον άνθρωπον, όστις εσταυρώθη εις την Παλαιστίνην, επειδή εισήγαγεν εις τον κόσμον αυτήν την νέαν θρησκείαν.
Λοιπόν ο μεν λόγος ο οποίος δεν ξεχωρίζει το ηδονικόν και το δίκαιον και το αγαθόν και το καλόν είναι πιστευτός βεβαίως, αν όχι τίποτε περισσότερον, τουλάχιστον ως προς το να θέλη κανείς να διάγη τον ευσεβή και δίκαιον βίον, ώστε διά τον νομοθέτην είναι ασχημότατος και εναντιώτατος ο λόγος εκείνος ο οποίος δεν παραδέχεται ότι αυτά είναι κατ' αυτόν τον τρόπον.
Λοιπόν διά τον νομοθέτην και τον νομοφύλακα και διά πάντα φρονούντα ότι είναι υπέροχος εις την αρετήν και έλαβε βραβεία δι' όλα αυτά, υπάρχει κανέν άλλο πράγμα σπουδαιότερον από την ανδρείαν, σωφροσύνην, δικαιοσύνην και φρόνησιν; Πώς είναι δυνατόν;
Και πάλιν δε πρέπει να εξετάσωμεν ποίαι από αυτάς τας εκτιμήσεις είναι αληθείς και ποίαι κίβδηλοι. Αυτό δε ανήκει εις τον νομοθέτην.
Λέγω ότι, αφού αυτά είναι δυνατόν να γίνωνται ούτω πως, τότε είναι εντελώς ανόητα τα γινόμενα εις τα μέρη μας, δηλαδή ότι δεν εκτελούν με μίαν ψυχήν και με μίαν ρωμαλεότητα τα ίδια οι άνδρες και αι γυναίκες. Διότι σχεδόν εις το όλον γίνεται μισή η πόλις από διπλασίαν με τας ιδίας ασχολίας και τους κόπους. Και όμως αυτό θα ήτο παράδοξον σφάλμα δι' ένα νομοθέτην. Φαίνεται βεβαίως.
Διότι πώς είνε δυνατόν εγώ άνθρωπος που ζω νομαδικήν ζωήν και πλανώμαι από μέρους εις μέρος, που επέρασα την ζωήν μου πάνω στ' αμάξι και δεν έχω κατοικίαν και ούτ' εκατοίκησα, ούτε είδα ποτέ μου έως τώρα πόλιν, να ομιλήσω περί του πώς πρέπει να κυβερνηθή καλά μία πόλις και να δώσω μαθήματα εις ανθρώπους αυτόχθονας, που κατοικούν από τόσον καιρόν εις αυτήν την αρχαιοτάτην πόλιν; Πώς είνε δυνατόν να δώσω μαθήματα μάλιστα εις εσένα, Σόλων, που, ως λέγεται, το έχεις κάμει από τη νεότητά σου έργον και σπουδήν πώς πρέπει να κυβερνάται μία πόλις και ποίοι νόμοι δύνανται να συντελέσουν εις την ευτυχίαν της; Λοιπόν δεν μπορώ παρά να σε ακούσω με πεποίθησιν, ως νομοθέτην, και θα κάμω παρατηρήσεις εις ό,τι νομίσω από τα λεγόμενά σου ότι δεν είνε σωστό, μόνον και μόνον διά να εννοήσω καλλίτερα.
Χωρίς άλλο φρονείς ότι από τυραννίαν ημπορεί να καταστή καλλιτέρα μία πόλις, καθώς φαίνεται, όταν έχη νομοθέτην απολυταρχικόν και τύραννον αξιοπρεπή, και ότι ευκολώτατα και τάχιστα θα αλλάξη από την κατάστασίν της, κατά δεύτερον δε λόγον από ολιγαρχίαν. Ή πώς αλλέως εννοείς; Κατά τρίτον δε λόγον από δημοκρατίαν.
Ας λέγωμεν λοιπόν συζητούντες με τον νομοθέτην το εξής· είπε μας, νομοθέτα, αφού γνωρίζεις τι πρέπει να κάμνωμεν ημείς και να λέγωμεν, άραγε δεν έπεται ότι και ημπορείς να το ειπής; Είναι επόμενον.
Να επιτρέψη δε εις τον νομοθέτην να θέση τέλος εις τον σκοπόν του, και αφού γίνη αυτό, τότε πλέον να σκεφθή μαζί με αυτόν, ποίον από όσα ελέχθησαν συμφέρει και ποίον εις την νομοθεσίαν είναι ανηφορικόν. Δηλαδή εκείνο που συμβιβάζεται προς τον εαυτόν του πρέπει υπό πάσαν έποψιν να τελειοποιή όστις θέλει να φανή άξιος δημιουργός και της χειροτέρας συζητήσεως.
Λέξη Της Ημέρας
Άλλοι Ψάχνουν