Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ενημερώθηκε: 11 Ιουνίου 2025
Ο Κρατύλος πλην της μεγάλης γλωσσολογικής του αξίας ανήκει και υπό φιλοσοφικήν έποψιν εις την τελευταίαν συγγραφικήν περίοδον του Πλάτωνος, διότι θέτει το ζήτημα της χειραφετήσεως της σκέψεως από τας ατελείας της γλώσσης, το οποίον αναπτύσσεται τελειότερον εις τον Θεαίτητον και τον Σοφιστήν.
Εάν ο ήρως της τραγωδίας του Σαισπείρου δεν ησθάνετο τύψιν συνειδήσεως, εάν απ' αρχής εφαίνετο πάντη ανάλγητος, ηθέλομεν παρακολουθήσει το θέαμα των κακουργημάτων του πλήρεις μεν οίκτου και ελέους προς τα θύματά του, αλλ' αδιάφοροι όλως ως προς εκείνον, μόνη δε η εν τέλει καταστροφή του ηδύνατο να ικανοποιήση υπό αισθητικήν τε και ηθικήν έποψιν, την ψυχήν ημών. Αλλά δεν έχει ούτως η υπόθεσις.
Τούτο δε είναι αδύνατον, εάν η ψυχή μας δεν υπήρχε κάπου προτού να έλθη μέσα εις αυτήν την ανθρωπίνην μορφήν, ώστε και υπό ταύτην την έποψιν φαίνεται ότι η ψυχή είναι πράγμα τι αθάνατον. Αλλά, Κέβη, είπεν ο Σιμμίας διακόψας, ποίαι είναι αι αποδείξεις τούτων των πραγμάτων, ενθύμισέ μου αυτάς, διότι πολύ πολύ δεν τας ενθυμούμαι εις αυτήν την στιγμήν.
Νομίζων λοιπόν ότι προσεβλήθη υπό πάσαν έποψιν, πρώτον μεν αντέστη εις την ειρήνην λέγων ότι οι Λακεδαιμόνιοι δεν ήσαν ασφαλείς, και ότι έκαμαν την ειρήνην αποκλειστικώς και μόνον διά να στερήσουν τους Αθηναίους των Αργείων, συμμαχούντες μετ' αυτών και να επιτεθούν κατόπιν κατά των Αθηναίων απομονωμένων· έπειτα, όταν προέκυψεν η φιλονικία εκείνη έστειλεν αμέσως απεσταλμένους προς τους Αργείους αυθορμήτως διά να τους παραγγείλη επιμόνως να έλθουν ως τάχιστα μετά των Μαντινέων και των Ηλείων και ζητήσουν την συμμαχίαν των Αθηναίων, καθότι η στιγμή ήτο κατάλληλος, και ότι αυτός ήθελε συμπράξη όσον ηδύνατο.
Η αρετή είνε γνώσις, είνε επιστήμη· ιδού η βάσις της Σωκρατικής και Πλατωνικής ηθικής. Αλλ' είνε επιστήμη απορρέουσα εκ του θείου έρωτος, είνε η διά του έρωτος επίγνωσις του απολύτου καλού, και υπό την έποψιν αυτήν έρως, επιστήμη, ηθική συγχέονται ή μάλλον ταυτίζονται. Με άλλας λέξεις ο έρως ενταύθα συμπίπτει προς την θριαμβεύουσαν χάριν των θεολόγων.
Το φως το εν αυτώ έμελλε ν' ανάψη εν ανάγκη εις παμφάγον φλόγα όχι χάριν αυτού, αλλά προς τον σκοπόν τού να φωτίση τον δρόμον του ερχομένου Βασιλέως. Υπό φυσικήν έποψιν, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής ήτο πλήρης ορμών και πλήρης πυρός.
Όποιος λοιπόν τρέχει άσχημα, δεν το παράγει αυτό το κακόν και άσχημον υπό έποψιν τρεξίματος; Ιππίας. Άσχημον. Πώς όχι; Σωκράτης. Δεν τρέχει δε κακώς όστις τρέχει αργά; Ιππίας. Μάλιστα. Σωκράτης. Δεν κάμνει λοιπόν το κακόν τούτο και άσχημον ο μεν καλός δρομέας εκουσίως, ο δε κακός ακουσίως; Ιππίας. Έτσι φαίνεται βεβαίως. Σωκράτης.
Τω όντι, τι είναι εκείνο, όπερ θα φέρη την καταστροφήν, εάν τα πράγματα μόνον υπό των εναντίων αυτών καταστρέφωνται και εάν δεν υπάρχη εναντίον εις το υποτεθέν πράγμα είτε απολύτως είτε εις τι μέρος αυτού; Ή τούτο εν μέρει μεν είναι αληθές, εν μέρει όμως όχι; Διότι είναι αδύνατον εις έν πράγμα υλικόν να μη υπάρχη υπό τινα έποψιν έν εναντίον.
Ξένος. Αλλά διά τον σοφιστήν είπαμεν ότι ετρύπωσε εις τούτο το μέρος και αρνείται ότι υπάρχει καν ψεύδος. Διότι λέγει ότι το μη ον ούτε το συλλογίζεται κανείς ούτε το λέγει, διότι το μη ον δεν έχει ύπαρξιν καμμίαν με κανένα τρόπον. Θεαίτητος. Αυτά τα είπαμεν βεβαίως. Ξένος. Τόρα όμως αυτό απεδείχθη ότι συμμετέχει του όντος, ώστε υπό αυτήν την έποψιν ίσως πλέον δεν θα ανθίστατο.
Λοιπόν υπό τοιαύτην έποψιν είναι και τα δύο ποταπά, αλλά βεβαίως διά τούτο δεν θα ειπή ότι είναι ποταπά, αφού μάλιστα και η σκέψις κάποτε βλάπτει εις την υγείαν. Έπειτα δεν εμποδίζει ούτε την φρόνησιν ούτε την διάθεσιν η ηδονή η παραγομένη από την ιδίαν, αλλά αι ξέναι, καθόσον αι ηδοναί αι προερχόμεναι από την σκέψιν και την μάθησιν περισσότερον θα συντελέσουν να σκεφθή κανείς και να μάθη.
Λέξη Της Ημέρας
Άλλοι Ψάχνουν