Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 7 juli 2025


Schu een vrou veel meerder als de vissen den angelOnze letterkunde bewaart het is waar niet op hare fraaiste bladzijden lange, berijmde samenspraken tusschen een »huwelijksbeminnenden Jacob« en eene »echthatende Maria« en andere grove en zoutelooze polemiek tegen het huwelijk.

Nu en dan schudde hij het hoofd, alsof hij een vraag, die hij bij zich zelven deed, beantwoordde. Zulke geheime samenspraken van den geneesheer met zich zelven zijn een slecht teeken voor den lijder. Juist toen de geneesheer het gezicht wiesch en zacht met den vinger de steeds gesloten oogleden aanraakte, werd achter in de kamer een deur geopend en een lange, bleeke gestalte verscheen.

Volgens het Latijnsch spreekwoord: "Ik heb in plaats van een schat houtskool gevonden: d.i. een pot met houtskool in plaats van een pot met geldstukken. Een der vlijmendste en scherpste samenspraken van Erasmus, waarin hij de bijgeloovigheden zijner tijden geeselt en striemt.

Zij zijn geen eigenlijke drama's, veeleer gedramatiseerde verhalen te noemen; de karakterteekening laat veel, zeer veel, ja alles, te wenschen over; de vrij eenvoudige handeling vloeit niet uit de karakters der personen voort en wordt alleen iets meer ingewikkeld gemaakt door bijkomende gebeurtenissen, die weinig of niets met de hoofdzaak te maken hebben; maar de wijze van uitwerking is verdienstelijk; zijn stijl is niet gezwollen als die van Marlowe, zijn versbouw is wel minder forsch, doch vloeiend, aangenaam en niet zonder verscheidenheid; de samenspraken zijn natuurlijk en soms verrassend door dichterlijke ongezochte wendingen.

Er zit gang in het stuk, de karakters zijn flink geteekend en goed volgehouden, de samenspraken zijn levendig, de taal der gerijmde verzen is eenvoudig, natuurlijk en krachtig, kortom, het stuk kan de vergelijking met vele latere zeer goed doorstaan.

Eindelijk vestigde hij zich te Athene, waar hij zich ijverig bezig hield met de studie der wijsbegeerte, en een aantal werken schreef, die in den vorm van samenspraken in zuivere, eenvoudige taal en beschaafden stijl een duidelijk beeld geven van het leven van zijn veelbewogen tijd in al zijne uitingen.

Voor Colet's school te London bijv. schreef hij een werkje "Over de wijze van het brieven-schrijven" ; reeds werd gewezen op zijne "Samenspraken"; ook verdient nog vermelding een geschrift, dat voor de verbetering van den stijl aanwijzingen geeft, en behulpzaam moet zijn in het aanleeren van fraaie uitdrukkingswijze: "Over den rijkdom zoowel van uitdrukking als van onderwerp" . Geheel in overeenstemming met wat het humanisme in het algemeen kenmerkte, verwachtte ook Erasmus verbetering van beschaving en verreining van de zeden der geestelijkheid, wanneer het "barbarisme" maar zou plaats maken voor een verbeterde eloquentie.

Vermakelijk is hierin de beschrijving van den, meer dan schralen, maaltijd, waarop slecht brood, kei-harde kaas, bedorven vleesch of een fragment van een broodmager kippetje met uiterst schralen wijn te genieten viel! "Een 12-tal samenspraken van Des. In 1508 kwam van Manutius' pers een nieuwe druk van Erasmus' Adagia.

Bij de dansen hebben zeker ook samenspraken gehoord tussen de man die het meisje wil omhelzen en het laatste dat zich met schelmse spot terug trekt en hem ontwijkt, misschien ook nog wel een derde een mededinger die het meisje ook ten dans nodigt totdat zij zich ten slotte aan een van tweeën overgeeft.

Sedert werd het talloos vele malen herdrukt, en ook in vertalingen gepubliceerd. Twee bloemlezingen van 12 samenspraken verschenen in de "Wereldbibliotheek". Toen Erasmus hoorde van von Huttens voornemen, de pen tegen hem op te vatten, ried hij hem in een particulieren brief aan, dit liever niet in het publiek te doen.

Woord Van De Dag

galoppeer

Anderen Op Zoek