Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 20 juli 2025
De Groot treedt op voor de idee der renaissance ; "de Jure Belli ac Pacis" is een der schitterendste pleidooien in dezen strijd. Dat de laatsten, waaronder W. Dilthey , de uitnemende kenner der 16e en 17e eeuw, gelijk hebben, zal in onze dagen wel niemand meer ontkennen. Scholastiek is Grotius niet.
Dat er overigens in die fraaie pleidooien nog meer theologie voorkomt, spreekt vanzelf. «God» kan niet buiten spel blyven by dat infaam spekuleeren op de domheid der menigte. Al baat dan die vuile kwakzalvery den kliënt niet dat is byzaak voor die heeren! ze rekommandeert den pleiter by 't gemeen, dat verzot is op zulke loopjes. De «verdediger» der edele KRISTIEN verzekert ons «dat er een Hoogere Macht bestaat, die alles tezamen houdt» wel vreemd dan, dat ze die twee vermoorde vrouwen niet heeft weten heeltehouden èn aan die spikspeldernieuwe hoepeldogmatiek knoopt hy de zalvende verzuchting «dat deze waarheid zoo dikwerf betwyfeld, en zoo lichtvaardig ontkend wordt.» Och ja, zou juffrouw LAPS zeggen, en ook ik moet ronduit erkennen dat de klacht even gegrond als KRISTIEN- verdedigend en treurig is! Maar volstrekt onverklaarbaar vindt ik de zaak niet. De in dit byzonder geval niet al te best door Hoogere Macht saamgehouden menselyke geest over wiens vervloekte afdwaling de vrome advokaat zich zoo bedroeft, zal opgemerkt hebben hoe dikwyls die Hoogere Macht te-kort schiet in hare pogingen om 't droge zand saamtehouden, waaruit sommige pleitbezorgers hun redevoeringen vervaardigen. A l'impossible nul n'est tenu. Wat overigens ook deze zysprong op theologisch gebied bewyzen moet voor de onschuld der lieftallige KRISTIEN ... nu ja, naar logisch verband moet men nu eens- vooral in zulk knoeiwerk niet zoeken. De zaak schynt hierop neertekomen, dat JUT by 't afleggen van zekere verklaring, die in 't kraampje van den pleiter te-pas kwam, «beheerscht werd door goddelyken invloed» en dus de waarheid zei, terwyl men in 't belang der pleitery mocht aannemen dat-i by andere gelegenheden dan onder den invloed van den Duivel zeker of althans niet behoorlyk tezamen gehouden door Hoogere Macht terdeeg gelogen had. Hoe men nu kan te weten komen wanneer 'n spreker door z'n tezamengehouden toestand geloof verdient, en wanneer niet, blyft onopgehelderd. Dat zullen we zeker uit 'n volgend pleidooi te weten komen, en niemand ziet naar die theologisch-juristisch-kabbalistische toelichting met meer verlangen uit dan ik, die tot m'n smart erkennen moet dat «God» de duigen van myn begrip gewoonlyk meedogenloos laat omvallen by zulke onderzoekingen. JUT en z'n dierbare KRISTIEN hebben voorzeker de zaak beter begrepen, want ze waren zooals trouwens
Daarna hield hij zich als logographos bezig met het schrijven van pleidooien, waarmede hij naar het schijnt veel succes had, doch deze werkzaamheid liet hij varen toen hij zich op de staatszaken ging toeleggen.
Ik wist, wat dit beteekende; want de snuifdoos kwam slechts bij bepaalde gelegenheden uit den zak: namelijk wanneer hij hoofdpijn had, in de pleitzaal bij lange pleidooien, in de kerk bij vervelende predikatiën, wanneer hij iets zwaarwichtigs op te stellen had, of wanneer hij misnoegd was.
Zulk een iudex kreeg van den praetor eene bepaalde instructie, waarin hem voor elk geval de uitspraak was voorgeschreven; hij had dus alleen te onderzoeken, of de eischer zijn recht bewijzen kon. De pleidooien en het getuigenverhoor hadden dus voor den rechter plaats.
Zij ontnemen aan het huwelijk zijn sacramenteel karakter, maar prijzen het meteen als den door God gewilden staat voor ieder. Een van de schoonste en treffendste pleidooien voor het huwelijk door een hervormer is de brief, waarin Heinrich Bullinger in 1527 aanzoek doet om de hand van Anna Adlischweiler, een brief dien men niet zonder ontroering en bewondering lezen kan.
Na al de geijkte genres geeft hij aan iedere uiting van zijn geest een nieuwen vorm; Max Havelaar was een roman, waarin 't romantisch verhalen met 't satirisch schetsen en pathetische pleidooien voor recht met fellen hoon afwisselen.
De verdediger had vrij goed gepleit, in die provinciale taal, welke in Frankrijk lang de welsprekendheid der balie heeft uitgemaakt, en waarvan eertijds al de advocaten, zoowel te Parijs als in de kleinste provinciesteden, gebruik maakten, doch die tegenwoordig, klassiek geworden, schier enkel nog maar door de officieele redenaars van het parket wordt gebezigd, waarvoor zij, uithoofde harer deftige welluidendheid en statigen periodenbouw zoo bijzonder geschikt is: de taal waarin een gehuwd man, echtgenoot wordt genoemd, de gehuwde vrouw, gade, Parijs, het middelpunt der kunsten en beschaving, de koning, de monarch, monseigneur de bisschop, een heilig kerkvoogd, de advocaat-generaal, de welsprekende tolk der wet, de pleidooien, de woorden welke men gehoord heeft, de eeuw van Lodewijk XIV, de groote eeuw, een schouwburg, de tempel van Melpomene, de regeerende familie, het doorluchtig bloed onzer koningen, een concert, een muzikale plechtigheid, de kommandant-generaal van het departement, de doorluchtige krijgsheld, die enz., de seminaristen, deze jeugdige levieten, de vergissingen aan de dagbladen verweten, de logen die haar vergift in de kolommen dier organen uitstort enz. enz; de advocaat was dus begonnen met den diefstal der appelen te verklaren een zaak die in fraaien stijl moeielijk te behandelen is; maar Benigne Bossuet was wel verplicht, in een plechtige lijkrede van een kip te gewagen, en hij heeft zich met glans uit deze moeielijkheid gered.
In de tweede helft der 16de eeuw, het tijdperk van Spanje's hoogsten bloei, leefde te Madrid een advocaat, beroemd om zijn welsprekendheid, Luiz Verez de Guevara genaamd, die buiten zijn pleidooien nog tijd vond om vierhonderd tooneelstukken te schrijven.
Ieder begrypt dat de Voorzitter nu-en-dan met «God» schermde, en tegen 'n JUT! met «al wat heilig is!» Wat de pleidooien der advocaten aangaat, ze waren akademisch-doctoraal-slecht, zoowel wat taal en styl betreft hiervan gaf ik reeds 'n paar staaltjes als ten-aanzien van de systemen waarop ze hun zoogenaamde verdediging meenden te kunnen gronden.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek