Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 4 juli 2025


In 1907, vooral op het congres van Haarlem, was de strijd tegen de revisionisten, tegen de hervormingsgezinden, aangebonden door Gorter, in naam van den onwraakbaren klassestrijd hevig. Tegen deze geweldige aanvallen, die Troelstra persoonlijk golden, verdedigde hij zich met bekwaamheid.

Toen dat individualisme opsteigerde tot toppen, die boven de stijgkracht weken van de taal, is het, juist bij de geniaalsten onder hen, in gruizelementen ineengestort. Als zij zich weer oprichtten, was Kloos verbijsterd, Gorter stamelde onnoozel proza; Van Deyssel had een nieuw schrijversleven te beginnen.

Het wordt ter zijde gestaan in den lande, door een goed dozijn weekbladen, drie maandbladen, waaronder: »De proletarische Vrouw«, orgaan van de vrouwenvereeniging: de Sociaal-democratische Vrouwenclub, en een tijdschrift: »De Nieuwe Tijd«, dat de intellectueelen onder hen redigeeren: Van der Goes, Gorter en Mevrouw Henriette Roland Holst.

S. H. van der Goot, Doopsgezind Predikant te Berlikum. B. P. Gorter, Wethouder van de gemeente Haskerland te Joure. J. J. Gouma, te Wolvega. A. Gratama, Kassier te Leeuwarden. K. van Someren Gréve, Mr. Steen- en Beeldhouwer te Sneek. P. A. Guldenarm, te Franeker. P. C. G. Guijot, te 's Hage. W. Haamstra, Onderwijzer te Oosterwierum. H. B. van der Haer, Lid der Gedep.

Daartoe behooren personen van burgerlijke afkomst en met de Duitsche leeringen zeer goed bekend, Gorter, Mevrouw Roland Holst, Pannekoek, Loopuit, Mendels, en anderen, die zich om Van der Goes vereenigen en de anti-socialistische neigingen, welke de partij besmetten, zonder ophouden bestrijden.

Het kon wel eens gebeuren dat die lateren zoo vrij en zoo gelukkig waren, dat zij in het kleine Keesje niet zóó veel meer zagen, dat zij hem vasthouden wilden. Dat schrijft Gorter op blz. 29, maar op blz. 27 vinden wij dit:

Maar voor haar en Gorter is de sociaal-democratie de roode lap gebleven in hun ziel, waar ze altijd min of meer dol van zijn geworden, en dát, moet ik zeggen, is ze voor mij nooit geweest. Je moet de sociaal-democratie een beetje kunnen zien als een strooming van dezen tijd, niet als een verzameling van ijzeren dogma's, die voor de eeuwigheid zijn en waarin je je zelf opsluit.

Deze aanteekeningen geven geen volledig commentaar, nog minder kritiek. Zij bedoelen slechts de aandacht te vestigen op woorden die voor sommige lezers verklaring behoeven, of op plaatsen die aanleiding tot misverstand zouden kunnen geven. H. Gorter, Dr. Wezen. De eeuwige, onveranderlijke aard of natuur van iets.

Ten slotte blijkt mij dat de natuur van ieder kunstenaar, al is hij ook socialist, voor bepaalde werkzaamheden wordt aangewezen. Gorter zou nooit iets anders kunnen zijn dan lyrisch dichter en propagandist, omdat hij het episch en dramatisch vermogen mist....

Doch dít is de hoofdzaak, sinds lange jaren door mij en vele anderen voor waar gehouden: dat deze beweging, na het banaal-algemeene van de kunst vóór haar, het zocht in het individueele. De trotsch en de hoogheid van dat individueele was het wat ons in onze jeugd, bij de schoonste dier individualiteiten, Kloos, Van Deyssel en Gorter, betooverde.

Woord Van De Dag

soepe

Anderen Op Zoek