United States or Wallis and Futuna ? Vote for the TOP Country of the Week !
In het Zuiden wordt het door de Middellandse Zee bespoeld, in het Westen door de Atlantiese Oceaan, in het Zuidwesten is het door de Pyreneeën begrensd, behalve dat Catalonië en belendende dalen van het Spaanse schiereiland er bij horen in het Oosten door de Alpen, ofschoon er toch volop voeling blijft met de daaraan grenzende delen van Italië; eindelik gaat, wat het noordelik Frankrijk betreft, de grenslijn met een vrij grote boog van de Gironde in het Westen, noordelik over Poitou en weer zuidelik naar Lyon in de punt van het meer van Genève, hoofdzakelik wordt de grens gevormd door de bergvlakte van Auvergne en Limousin.
De naam van den titan zelf wijst op die dubbele beteekenis. Prometheus komt van het sanskriet Pramantha, de naam van den stok die, om vuur te maken in de schijf werd rondgedraaid. De abdij van Verteuil, een monument der romaansche bouwkunst, ligt in het departement Gironde, arrondissement Lesparre.
Den 21 dezer vertrokken wij 's morgens om 3 uren van hier, latende 'er onzen onvriendelijken schipper. Na een paar kleine plaatsjes voorbij gevaren te hebben, kwamen wij omstreeks zeven uren te Marmande, een stadje van omtrent 5800 inwoners, aan den regter oever gelegen; het is nog al handeldrijvende. Eenigen van ons stapten hier aan wal, om levensmiddelen te koopen. Verder op voeren wij door een enge vaart, veroorzaakt door een eiland in de rivier gelegen, en aangenaam met wilgen beplant. Eer men aan la Réole komt, begint het Departement de la Gironde. Dit laatstgenoemde stadje is aan den regter oever, gelegen, en doet zich aangenaam op. In de religie-oorlogen versterkten de Protestanten zich in deze plaats. Aan den kant van de rivier ziet men een groot aanzienlijk gebouw, voor de omwenteling een Benedictijner Abdij, thans het verblijf van de Sousprefecture, Op een' kleinen afstand, ter zijde van hetzelve, staan twee oude torens; men wist 'er mij den oorsprong niet van te zeggen. Even onder la Réole, wordt de Garonne sterker, door twee kleine riviertjes, die 'er in uitloopen. Te St. Macaire, een steedje, dat insgelijks aan den regter oever een paar uren verder gelegen is, ziet men ook een Karmeliten Klooster; en niet ver van daar de overblijfsels van een oud kasteel. Een weinig verder aan de linker oever ligt het steedje Langon, wiens witte wijn eenigen roem heeft. Hier begint de eb en vloed, en daar wij het vallend water moesten afwachten, gingen wij intusschen aan wal, om het avondmaal te nemen. Het was omtrent half zes uren; wij liepen dan, terwijl het dag was het plaatsje nog eens rond, doch zagen 'er niets bijzonders. Op het uithangbord van onze herberg stond
Na de Constitueerende en de Wetgevende vergadering, na de Gironde en de Montagne, na Mme Roland en Robespierre beriepen zich nu op hem de zatte bourgeois van het Directoire; zij haalden met welgevallen zijn liefde aan voor orde en rust, om de hunne te rechtvaardigen; zij trachtten den uitdoovenden geestdrift van het volk op te wekken door het organiseeren van openbare feesten, zooals hij er toe had aangespoord, maar waarin de gloed van vaderlandsliefde en de geest van broederlijkheid die ze moest bezielen, geheel ontbraken.
Bordeaux, een der oudste en aanzienlijkste steden van Frankrijk, was voorheen de Hoofdstad van de Provincie, la Guienne genaamd, thans is zij het van het Departement de la Gironde, de naam van de rivier, welke voortgebragt wordt door de vereeniging van de Dordogne en de Garonne.
De bevolking van deze stad wordt op ruim 104,600 begroot; zij is aan den linker oever van de Garonne, omtrent 15 uren van de plaats, waar de Gironde in zee valt, gelegen. Haar grondgebied is zeer uitgestrekt, doch naar evenredigheid niet bevolkt, door de moerassen, die 'er van het Noorden naar het Zuid-Oosten langs liggen. In oude tijden werd zij Aquita, en daar na Burde Galla genaamd.
Eene lijn, die Oostwaarts door het midden van Frankrijk, van Genève over Lyon naar den mond der Gironde gaat, mag ongeveer beschouwd worden het Fransche Noorden en Zuiden van elkander te scheiden. Langs deze lijn loopt in Auvergne en in Limousin, eene reeks met bosschen bedekte bergen.
Dezelfde verschijnselen als aan de Nederlandsche kusten neemt men ook waar aan den mond der Gironde. Men behoeft slechts de kaarten van het jaar 1752 met die van 1842 te vergelijken, om te zien, dat de zee daar in dien tijd 1200 meters is vooruitgegaan. In 1774 was de vloedlijn te Soulac 950 meters van de kerk verwijderd, in 1865 nog slechts 560 meters.
Enkele rivieren, zooals de Seine, de Gironde, de Theems, de Hudson, houden eene voldoende snelheid en worden door de zeestroomingen voldoende uitgeschuurd, om hare monding vrij te houden, en daardoor de vestiging van groote havenplaatsen, zooals Havre, Bordeaux, London, New-York, mogelijk te maken; andere, zooals de Rhône, de Po, de Nijl, de Donau, voeren haar zand zóó langzaam weg, dat langzamerhand de bodem verhoogd wordt en de doortocht voor schepen onmogelijk wordt.
Zoodra wij dus geankerd lagen in de Gironde, vóór de stad Bordeaux, en door de bevoegde macht gevisiteerd waren, verliet ik het vaartuig en zijn kapitein en ging naar den wal. »Wel mijnheer," zeide hij, »gij moet naar den schouwburg gaan." »Allons," zeide ik; en eenige oogenblikken later zat ik in eene loge, van een der schoonste schouwburgen van Europa.