Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 22 juni 2025
Maar wie trouw gevolgd heeft, wat door dien hardnekkigen pleiter verdedigd en bestreden is, die weet wel, dat het nooit ging tegen het leeren, maar tegen de vervloekte kunst om het leeren tot een ellende te maken, tot een hersenkwelling en zenuwvernieling. Leeren moet een vreugde zijn, en het kan een vreugde zijn. Maar de examens, het opdrijven boven peil, bederven het genot.
De meester had de gewoonte om zich voor de examens en andere groote plechtigheden voor te bereiden, door zich een een roes aan te drinken, en de verversjongen beloofde, dat, wanneer de onderwijzer op den avond van het examen weer boven zijn bier was en in zijn stoel lag te dommelen, hij "het dingetje wel klaar zou spelen."
En in die school moet ik vele klassen doorloopen hebben, examens en verhoogingen meegemaakt, onderwijzers leeren kennen, zegenen of verwenschen. 't Is alles weg. Is het er wel ooit geweest? Maar dat moet toch wel. Ik heb toch ruim vier, misschien zelfs vijf jaar daar schoolgegaan, dag aan dag. Dat is toch geen kleinigheid. En ik moet er toch al mijn eerste bekwaamheden hebben verworven.
Deze menschen hebben éen eerbied, en die is groot, voor degenen die nog meer weten dan zij; zij hebben één verlangen en dat is groot: hun medewetenden voorbij te streven of althans in te halen; hoe gaarne zouden ze twee honderd jaren oud worden, wanneer dat hun hielp om alles te weten. Zij zijn het die de opstapeling der leervakken hebben uitgevonden en de vergelijkende examens.
Zou men niet weldoen, van dit voorbeeld aangaande onze Predikanten, Pastoren en Dorpschoolmeesters te volgen; was het niet nuttiger dat de eerstgenoemden zich op de Hooge Schole, op de studie van den landbouw, dan op die der Hebreeuwsche en Chaldeeuwsche talen toeleiden, en zou men bij het doen der examens, geene bewijzen van hunne kundigheid hier omtrent kunnen vorderen, gelijk ook van de Dorpschoolmeesters?
Welke vorderingen hij gemaakt heeft is niet bekend, daar hij niet verscheen op de jaarlijksche examens, reden waarom hij denzelfden cursus nog een jaar moest volgen.
Het is geen student, die in den tempel der examens moet opgaan om er een wetenschappelijken graad te behalen, geen priester van Bouddha, die inspectie moet houden over de kleine landelijke altaren, opgericht tusschen de wortels van den heiligen vijgeboom, noch een priester, die ter vervulling van een belofte een tocht maakt naar een der vijf heilige bergen van het Hemelsche Rijk.
Goethe was overcompleet, zei hij zoo ongeveer, die had ergens een compartiment in zijn bestaan waar «en volkomen burger in zat, en dat heb jullie niet. Ik vond dat dat heelemaal onjuist was, en toen dacht ik: Ik zal die paar examens doen, dan kan ik het maatschappelijk werk dat te doen is ook op mij nemen, dan toon ik ook een overcompleet mensch te zijn.
Tegenwoordig maken ze die examens heel wat zwaarder, maar toen ik het deed was 't nog zóó erg niet. Wel zat je zes dagen lang tegenover drie inspecteurs, die je, met permissie! 't hemd van je lijf vroegen, maar 't ging goed ik rolde er heerlijk door met nog een ander; maar de rest werd afgewezen.
Uit medelijden voor zijn vader was Marius schier afkeerig van zijn grootvader geworden. Van dit alles verried zijn uiterlijk evenwel niets. Hij werd alleen hoe langer hoe koeler; was stil aan den maaltijd en zelden te huis. Zoo zijn tante hem daarover beknorde, was hij zeer zachtzinnig en wendde studiën, lessen, examens, conferentiën enz. voor.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek