Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 14 juni 2025


Uit Arabië kwam ietwat later de bekende verzameling van anekdoten en dierfabels die »Kalilah en Dimnah" heet; die werd eerst in het Hebreeuws vertaald en daaruit door een gekerstende Jood, Johannes van Capua, in 't Latijn. Behalve Zuid-Italië is ook Spanje een brug tussen het Oosten en West-Europa.

Dit Latijnsche gedicht, dat naar den wolf: Ysengrimus heet, is vermoedelijk omstreeks 1150 vervaardigd door zekeren Magister NIVARDUS, eerst monnik in het klooster Blandinium, later scholaster der Kerk van S. Pharahilde te Gent . Wij vinden hier een aantal, ook van elders bekende, dierfabels in distichen vervat en op kunstelooze wijze tot een geheel verbonden.

De bewerker der Latijnsche fabels uit den Romulus moet ook andere fabels hebben gekend. Wat ligt meer voor de hand, dan dat die hem uit den volksmond bekend, dat zij hem door anderen verteld zijn geworden? Juist omdat de bewoners dezer landen toentertijd reeds dierfabels kenden, zal de verdietsching van den Romulus bij hen in goede aarde zijn gevallen.

In zijn werk heeft hij tal van nieuwe dierfabels gelascht: wolf en merrie, man en slang, paard en hert, ezel en hond, wolf en kraanvogel, zieke leeuw en Reinaert als arts; deze zijn ontleend deels aan den Esopet deels waarschijnlijk aan de Latijnsche fabelverzameling Romulus.

HILDEGAERSBERCH'S werken geven een kort begrip van een groot deel der toenmalige literatuur: men vindt er tal van stichtelijke of zedekundige stukken, een paar dierfabels, een paar boerden, ook historische gedichten aan de tijdsomstandigheden ontleend. In zijn werk is de invloed van vroegere auteurs duidelijk zichtbaar en wij vinden er onderscheidene trekken der gelijktijdige literatuur in terug.

Evenals voor BOENDALE heeft ook voor WILLEM de dierfabel slechts waarde als voertuig van nuttige leering: "Zoo sprac Reynaert, ende hi was vroet" daarmede besluit hij een zijner dierfabels en in een andere waar hij een hond doet spreken, acht hij zich verplicht den lezer te waarschuwen: Niet dat honden yet spreken moghen, Mar in 't ghelijcke wert vertoghen Menighe leer tot onser bate .

Opmerkelijk blijft in allen gevalle dat de smaak in korte verhalen van dezen aard zij konden immers alle afzonderlijk worden voorgedragen zich in dezen tijd onder ons volk openbaart. En begrijpelijk is het dat men hier nog meer moet hebben genoten van een dichtwerk waarin een aantal dierfabels waren verbonden tot een veel hechter en schooner geheel dan dat der VII. vroeden van Rome.

Zij zwierven nog van mond tot mond en van het eene handschrift in het ander. Hen volgen op al hunne gangen is ons onmogelijk; wel kunnen wij zien: dat verscheidene hunner op hunne omzwervingen trekken van elkander overnemen, dat zij zich wijzigen naar het volk waaronder zij vertoeven, en dat de verhalen uit het menschenleven den voorrang krijgen op de dierfabels.

Den hoofschen dichter van Sinte Lutgarts Leven, WILLEM VAN AFFLIGHEM, smaakten die dierfabels blijkbaar niet, die opgesmukte leugenverhalen van ezels die dansen en springen, van rammen die de mis bedienen . Maar het Vlaamsche volk, onbekommerd om dat vonnis, is zijn Reinaert blijven genieten en het Nederlandsche volk is gevolgd waar de Vlaming voorging.

Woord Van De Dag

phylarchos

Anderen Op Zoek