Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 5 juli 2025
De stad Atrecht geraakte door de vervolgingen zoo in opspraak, dat men haar kooplui niet meer wilde herbergen of hun crediet verleenen, uit vrees, dat zij wellicht morgen van tooverij aangeklaagd, hun goed door verbeurdverklaring zouden verliezen.
De toestand werd er niet beter op; de financieele operaties van John Law vernietigden het crediet van den staat en ruïneerden tal van kleine renteniers; de zevenjarige oorlog kostte Frankrijk behalve veel menschenlevens en geld, nog haar beste koloniën in Amerika en Azië; de zedeloosheid van het hof werd het schandaal van dien tijd en het volk, dat den vorst eens den naam van "Louis le Bien aimé" had gegeven, werd met haat en afkeer vervuld van den koning, die niet minder tiranniek als zijn voorganger regeerde.
"Maar," merkte de eigenaar van het café op, "u en uw vrienden verteert zoo weinig." "Deze matigheid, waarover gij u beklaagt, is een argument ten gunste van onze goede zeden," was Colline's antwoord. "Bovendien hangt het slechts van u af, of wij onze uitgaven kunnen vermeerderen; u behoeft dan slechts crediet te geven." "Wij willen zelfs het rekening-courantboek cadeau geven," zeide Marcel.
Je vader, die geen cent, maar vrij wat schulden had, gedroeg zich of hij millionair was. Hij kocht huis, erve en stalling van zijn voorganger, hij kocht paarden en rijtuigen en wist op een wonderlijke manier bij iedereen crediet te krijgen. Kostbare meubels werden aangeschaft, onze huishouding op hoogen voet ingericht. Als ik me angstig maakte over den last der schulden, lachte je vader me uit.
Maar Mapoehi schudde zijn hoofd, en de drie hoofden achter hem schudden mee. "Ik wil het huis hebben", zei hij. "Het moet zes vadem lang zijn met een galerij er rondom heen ." "Ja, ja," onderbrak Raoul. "ik weet alles van je huis, maar dat gaat niet door, hoor. Ik zal je duizend Chileensche dollars geven." De vier hoofden schudden in zwijgend afwijzen. "En honderd dollars Chili crediet."
Den geheelen dag bepeinsde hij de maatschappelijke vraagstukken: het werkloon, het kapitaal, het crediet, het huwelijk, den godsdienst, de vrijheid van denken, de vrijheid van beminnen, de opvoeding, het strafrecht, de armoede, de vereeniging, den eigendom, de productie en de verdeeling, het raadsel hier beneden, dat de wemelende menschendrommen met zijn duisternis omhult; des avonds aanschouwde hij de sterren, deze ontzaggelijke wezens.
En de uitkomst is, dat men van allen kant tegen bedrog, fopperij en oplichting op zijn hoede moet zijn; dat er bijna geen waar meer te vertrouwen is; dat in allen tak van handel leelijke praktijken gewoonte zijn geworden; dat men op crediet instede van op kapitaal teert; en dat schulden en faillieten een ornament des levens schijnen.
Wat men nu »de macht van het Kapitaal« noemt, leefde nog niet in het bewustzijn der volkeren. Het ging nog om klinkende munt. Maar thans wierd dit anders. Onder den naam van Crediet heeft het Geld zijn schaduw, zijn beeld op den wand geworpen; en vergt nu, dat de zonen onzer eeuw, niet enkel voor het wezenlijk goud, maar ook voor deze schaduw van het goud knielen zullen.
Je was mij twaalfhonderd dollar Chili schuldig. Best; die schenk ik je. De schuld is afgelost. Bovendien zal ik je crediet geven voor tweehonderd Chili. Als de parel flink opbrengt, wanneer ik op Tahiti kom, zal ik je crediet geven voor nog honderd er bij dat is dan driehonderd. Maar denk er wel aan, alleen als de opbrengst goed is. Het kan best zijn dat ik er nog op verlies."
"Prijs voor werkelijke betaling" was goederenruil, "prijs voor geld" was betaling in buitenlandsche munt; "prijs voor quasi-geld" was het ideëele geld van het eiland en "prijs op goed vertrouwen" was een opgedreven prijs in verband met den tijd van het daaraan verbonden crediet.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek