United States or South Sudan ? Vote for the TOP Country of the Week !
Hindî akó kulang-pálad, kundî nápakamapalad n~g mákita kitang mabuti ná! Gayón din, hindî akó námamali. Makiníg ka, irog kong anák; Isáng dalagang kulang-palad ay pinagtulun~gang inagaw n~g kanyáng m~ga kamag-ának, sa lalaking kasintaha't katipán. Dinalá sa malayò at doó'y pinilit ipakasal sa isáng americano.
¿Dî ba ninyó námasdan n~gayón lamang na ang pag-aasawa n~g m~ga americano sa babaing tagalog ay nagiging parang sulat insík lamang at sa wakás ay iníiwa't súkat ang m~ga kulang palad na filipina, pagkatapus na masunód ang kanilang han~gád? Gayón din ang kasál ni Liwayway sa americano, pagkâ't siyá'y pinílit lamang.
At kahit binaka n~g Haring pag-ibig yaon kay Dalmaciang matibay na dibdib ay hindí nangyari na ipinalupig at ipinagtangól n~g sariling bait. Bilang naguing kutâ ay ang pagninilay at ang pagka habág sa m~ga magulang, pinilit ang loob na makipaglaban sa dahas n~g sinta nama'y nagtagumpay.
¿At bakit hindi co malalaman? Ang lalaki, na isang maglalagari n~g cahoy, pagcatapos na siya'y mapan~gulila n~g canyang asawa, napilitan namang mawal-an siya n~g bahay, sa pagca't pinilit siyang magbayad n~g Alcalde, na caibigan n~g doctor ... ¿bakit hindi co malalaman? Pinautang pa siya n~g aking ama upang macapasa Santa Cruz .
Salamat sa winikang itong nagpapahayag n~g pagkawalang malay sa lihim n~g dalawa, ang maypoot ay nagtimpi at pinilit na tan~gayin n~g isang impit na buntonghinin~ga ang lahat niyang sukal n~g kalooban. Saka bumaling sa nagsalita, at sa masayang mukha'y bumati: Manang magda, naluwas po pala kayo n~gayon.
N~guni't n~g makita ang alférez, na sa canya'y nagsásalitâ, náguitlá ang babae at nagtatacbó, at nawalâ sa guitnâ n~g cacahuyan. ¿Sino ang babaeng iyón? ang itinanóng. Isáng cahabaghabág na babaeng pinílit sirâin ang ísip sa cagugulat at cápapahírap! ang isinagót ni don Filipo; may ápat na áraw nang iya'y ganyán.
¡O haring Linceo cong dî mo pinilit na sa salitaan nati,i, maquipanig ang búhay co disi,i, hindî nagcasáquit ngayong pagliluhan nang anác mong ibig! Hindî catoto co,t, si Laura,i, dî tacsíl ¡aiuan cong ano,t, lumimot sa aquin! ang pálad co,i, siyang alipusta,t, linsil di laáng magtamó nang touâ sa guiliu.
Gayon ma'y pinilit nilang magdagdag n~g bilis ang mabilis nang takbo n~g kanilang kabayo, sa nais na mapalapit din sa tatlong nagpapalusutan. ¡Palo, kaibigan! ang utos pang nagkakanggagahol ni Martinez sa kutsero. ¡Buwisit na kabayo! ang payamot namang saad ni Dr. Nicandro na sinasabayan pa n~g kamot n~g ulo. ¡Pagkabagalbagal!
At pinasimulang paluin n~g marahan ang waláng ano mang takip na m~ga paa n~g ul-ol na babae, hanggáng sa magcan~giwin~giwi ang pagmumukha nito sa sakít, na anó pa't pinilit niyáng magsanggalang n~g m~ga camáy. Sumigaw ang cahabaghabag na babae n~g isang daing sa sakít, at dalidaling itinaas ang paa. ¡Sasayaw ca ba, p-india? ang sinasabi n~g guinoong babae, at tumutunog at humahaguinit ang latigo.
Ang m~ga nahuli at cusang humarap sa m~ga púnô'y ibinitin at binugbog n~g cakilakilabot, at pinilit na pinasigaw upang maramay ang m~ga táong alinsunod sa m~ga fraile ay caaway n~g Religión at n~g España, at salamat sa udyóc n~g m~ga fraile ay halos di mabilang ang ipinabaríl, ipinatapon, hinatulang mabilangò hangang nabubuhay at sinamsamán n~g lahat n~g pag-aarì.
Salita Ng Araw