Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 29 juli 2025


Rosmarijn, uit het Latijnsche ros marinus "zeedauw", wellicht zelf populaire vervorming van een Grieksch woord, werd rozemarijn onder den invloed van roos. Herba Mandragorae werd mandragerskruid. Nog wensch ik de aandacht te vestigen op het feit, dat volksetymologie zoo vaak in samenstellingen optreedt.

In 't jaar 1574 wilden eenige Spanjaarden een aanslag op Delft beproeven. Maar tijdig ontdekt zijnde werd hun, toen ze al lang buiten schot waren, een hagelbui van kogels achterna gezonden. Slechts een kalf werd hierdoor gedood: De Navorscher III, bl. 373. Gouderak: Rakkers, berustend op volksetymologie. Schiedam: Toovenaars. Men zegt: "Twintig van Schiedam, negentien kunnen tooveren."

Al klinkt de naam van het dorp wat barbaarsch en al heeft de volksetymologie, op den klank afgaande, er aan gedacht, dat hij in betrekking zou staan met "moord", zelfs gemeend, hem in verband te moeten brengen met de onthoofding of moord van Johannes den Dooper, aan wien de kerk oorspronkelijk was toegewijd, terwijl ook in het zegel van het dorp op soortgelijke gronden op "moord" gezinspeeld werd, toch heeft de naam in werkelijkheid niets te maken met dergelijke lugubere feiten.

Wanneer ik hier de volksetymologie als onderdeel van de volkswetenschap behandel, dan is dit, omdat ik hierdoor eerst en vooral versta: "onbewuste klank- en begripsassociaties met of zonder wijziging van den woordvorm". Zij zijn beslist eigen aan de volkstaal met haar spontanen drang en vrijen loop, en dringen van hier de kultuurtaal binnen.

Toch wil het mij voorkomen, dat de kultuurwetenschap feiten der ervaring van het volk kan overnemen, om die te toetsen en te louteren, en ook wellicht iets van het pieteitsvolle en opgewekte zijner natuurbeschouwing. I. Volksetymologie. De term "volksetymologie" heeft tot heel wat misvattingen en discussies aanleiding gegeven.

Bij ons te lande hoort men de verwensching: "Ik wou, dat je de maar reed". Taalkundig hebben wij hier dus te doen met een geval van zoogenaamde volksetymologie: het volk verbindt mare met het niet vermaagschapte merrie; godsdiensthistorisch met den slaap en droom als mythologischen faktor, waarop het eerst door Laistner gewezen is.

Woord Van De Dag

soepe

Anderen Op Zoek