Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 21 juni 2025


Daarom ging men het veen gebruiken, na er turf van te hebben gemaakt. Veen is een soort van zachte, zwartachtige aarde, die men aantreft onder lagen leem of zand, 't zij bij den aanleg van kanalen, 't zij bij het bouwen der huizen. Op enkele plaatsen blijkt de aanwezigheid van veen door den onvasten toestand van den grond.

Zij leven van vischvangst en brengen het overige van den tijd door met onbeduidende werkjes, die alleen voor henzelven van belang zijn. Ze hebben in 't geheel geen handel; aardappels, groenten, kruidenierswaren, turf, drank, alles wordt hun uit Monnikendam gebracht of uit Hoorn of Amsterdam. De bewoners van Marken trouwen altijd onder elkander.

In Friesland wordt de man die binnenlands vracht vaart, gewoonlik met een klein vaartuich turf uit de venen of zand uit »de wouden" naar de steden voert, en van daar stratendrek of andere meststof terug brengt naar heiden en venen, »skuteboer" genoemd. Dit woord vinden wy terug in den geslachtsnaam Schuiteboer, in de friesche gouen inheemsch.

Dat had ze eerst juist zoo mooi, zoo groot gevonden, voor gedachten te leven, in ideeën; maar nu, nu ze lange uren er zich aan begon te geven, m'n God, voelde ze, dat ze jong was en krachtig, dat haar lichaam niet wilde vegeteeren, dat haar spieren trokken van ongeduld bij al dat stil zitten studeeren; en dat ze benijdde, o, benijdde met hart en ziel, de bedrijvige wereld, beneden op straat, de meisjes, die kleeden klopten in de zon, met flink beweeg van de stevige armen; de jongens, die zware schuiten voortboomden, met groente, met turf; iedereen, die z'n lijf inspannen kon, z'n kracht uiten.

Kijk ik al eens een grooten hoop molm hebben, 't Lijkt wel turf. Zeg, Dik, je opvolger zal zoo gemakkelijk niet ontsnappen, want ze zullen het morgen wel wat sterker maken, denk ik." "Ja, maar ik ben er ook nog niet uit! Zou het echt gelukken?" "Wacht nog maar een oogenblik. Kijk, de stang zit al los."

Daaruit ontstonden talrijke scheuren en verzakkingen; de planten onder het water bedolven vormden allengs aanzienlijke ophoopingen. Toen kwam de scheikundige werking der natuur tusschen beiden; op den bodem der zeeën werden de plantenmassaas eerst turf; later ondergingen zij door den invloed der gassen en door de hitte der gisting eene volkomene verandering in delfstoffen.

Menig lezer zal zich uit zijn kinderjaren ook nog herinneren de slang, uit een speelkaart gesneden, en die met den kop op een in 'n turf gestoken stokje of breinaald rustte. Plaatste men den turf op den warmen schoorsteenmantel, dan kronkelde het serpent heen en weer. Ik sprak reeds van het kruisbeeld, dat boven den schoorsteenmantel een eereplaats inneemt.

Ook deze heeren waren veenbaas en boer en verkochten turf, melk en boter, zoo goed als hunne niet geletterde collega's en concurrenten. Wat het andere gedeelte der kolonie ~de Velden~ aangaat, hier was het voor een goed deel nog woest en ledig.

Daar het onderhoud van die molens nog al kosten meebrengt, moet men zich er niet over verbazen, dat in Holland de prijzen der levensmiddelen tamelijk hoog zijn.... Desondanks heeft een oud dichter, Vondel genaamd, in geestdrift over het succes, met de turf verkregen, aan het hoofd van een zijner werken dit hoog welsprekend woord geplaatst: "Gelukkig het land, waar 't kind zijn moêr verbrandt!"

Maar daartoe was het volstrekt noodig, dat er een afvoerkanaal kwam, waarlangs men de turf kon verschepen, een kanaal, dat in verbinding stond met een bevaarbaar water. Van Marle nu hield zich in de tweede helft der 18de eeuw ernstig met dat vraagstuk bezig.

Woord Van De Dag

zelenika

Anderen Op Zoek