United States or Syria ? Vote for the TOP Country of the Week !
Zij rusten in vrede op het kerkhof "Ter Navolging", bij Scheveningen. SARA BURGERHART is niet alleen als roman bedoeld, 't is een tendenz- werk theologisch, paedagogisch, politiek zelfs en apologisch. Daardoor is 't voor leerlingen inzonderheid te lang en te langdradig.
Maar wat haar intuïtie haar niet zei omdat deze te dien opzichte verzwakt was door haar onbewuster tendenz, Rousseau te flatteeren is: dat die verdediging van Thérèse alleen te voeren is ten koste van Rousseau. Om haar nu desalniettemin toch door te zetten werd het noodig ook Thérèse veel edeler voor te stellen dan zij was. Toetsen we dit alles nu aan Mevr.
In ieder geval: de elementen van dit drama heb ik zooveel mogelijk trachten te ontwikkelen in mijn "Grondslagen", niet waar? En dan kom ik tot de gevaarlijke bewering, dat het drama tendenz moet hebben. Dat staat voor mij als een paal boven water.
Dat miste ik in de "Nieuwe Gids", en daarom konden zij voor mij geen geestelijke leiders zijn, en het in schoonheid geestelijk leider zijn lijkt mij een van de állerbelangrijkste dingen van het dichterschap, niet als tendenz er van, maar als wézensdeel van het dichterschap. Maar u hebt voor u zelf toch wel een antwoord gevonden op de vragen, die u straks noemde?
Maar nu schieten wij op in het tweede gedeelte, en wij bespeuren daar wel degelijk een tendenz, al heeft de schrijver die, wie weet hoe onbewust, met groot talent verhuld. Deze strekking vergoedt, zooals wij reeds opmerkten, de vele benevelende uitweidingen. Doch waar de gebeurtenissen zich al spoedig onvermijdelijk groepeeren om een vaste ontwikkelingslijn, juist d
"Sprotje" is eigenlijk een zuiver historisch-materialistisch werkje, maar het is zuiverder dan het waarschijnlijk zijn zou, indien een historisch-materialistisch schrijver het geschreven had, omdat het geheel zonder tendenz is.
Maar verder is mijn innerlijk zonder tendenz, en dit blijkt een gevolg uitsluitend van dramatiek, epiek en lyriek die als persoonlijkheid in een andere persoonlijkheid indringen en zich objectiveeren ten opzichte van de levensverschijnselen. In onze kunst oordeelen wij niet.
De plicht van een gezien auteur is bezig te houden, te vermaken, te epateeren, te vogel-verschrikken-met-realisme te dichten, ja zelfs in 't openbaar over de aandoeningen van 'n hart te snikken géén ellende-opstapeling, géén doel, géén maatschappelijke tendenz.
Vandaar dat wij als dramatici objectiever staan tegenover de menschelijke figuren uit de burgerij. Tendenz kan schitterend zijn als zij voortgestuwd wordt door de beweegkracht van een ziel, die het gevoel als een verinnerlijkt levens-systeem van eigen gedachten opstuwt. Maar dan lijkt mij ook het woord "Tendenz" verkeerd.
Het blijkt mij, dat men mij leest om de vreemdste redenen. Als ze een roman niet lezen om de tendenz, dat komt het meeste voor, dan doen ze het om eens te verifieeren of sommige plekken in ons land, waar ze ook geweest zijn, overeenstemmen met mijn beschrijvingen. Of het uitkomt, begrijpt u?
Woord Van De Dag