Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 15 mei 2025
Het is ongeveer een honderd jaar ouder dan Elckerlijc de tijd van het burgerlijke drama met zijn moraliseering en bespiegeling was nog niet aangebroken en verplaatst ons niet als Den Spieghel der Salicheit in een symbolische maar in een werkelijke, zij het dan ook geïdealiseerde wereld, van ridders en edelvrouwen. De liefde is er het hoofdthema.
De tweede, die ordelijker en geregelder is, bevat eene verdienstelijke paraphrase van Boek IV van MAERLANT'S Spieghel Historiael, aangevuld met eenige hoofdstukken uit de Historia Scholastica en MAERLANT'S Alexander. De literaire waarde van beide bewerkingen is gering .
De schets eener middeleeuwsche vorstenschool uit den Alexander wordt overtroffen door de handleiding voor vorsten in Heimelijkheid der Heimelijkheden; Lapidarijs is uitgebreid tot het groote werk der Naturen Bloeme; de historische overzichten uit Alexander en Merlijn tot den Spieghel Historiael.
Het is begrijpelijk dat hij zelf tot hen behoorde. De "simpele clerc", die den Spieghel der Zonden samenstelde, tracht de schuld van de simonie van de geestelijken op de leeken te schuiven: "Si sijn soekers eerst daervan." Dat er priesters zijn die een slecht leven leiden, geeft hij toe; maar nochtans moeten wij ze eeren, omdat God Almachtig hen gezonden heeft .
Later verlangde ik dikwijls naar zulk een ouden echten Klein Duimpje als eene herinnering aan de jeugd. Ik zocht er naar, alsof het den houtprenten gold van een Spieghel onser Behoudenis. Maar ik vond hem nooit. Wel nieuwe namaaksels, zonder de eetschapraai, die de moderne kunstenaar en dichter niet begrepen en weggelaten hadden.
In zijn Naturen Bloeme, zijn Rijmbijbel, zijn Spieghel Historiael had hij zich meer dan eens scherp uitgelaten over hunne hebzucht, weelde, wellust; hun verweten, dat zij waren
Onder den invloed van MAERLANT begint hij met een paar geschiedkundige werken: de Brabantsche Yeesten en Van den derden Edewaert, dat den krijgstocht van den Engelschen koning EDUARD III tegen Frankrijk behandelt is . Maar verreweg zijn gewichtigste werk levert hij daarna in der Leken Spieghel, een leerdicht dat tusschen 1325 en 1330 is samengesteld . In dit volksboek vond de leek ongeveer alles bijeen wat hij noodig had om zich als christen, mensch en burger te ontwikkelen.
Dat echter ook geestelijken zulke minnepoëzie maakten, blijkt ons uit den Spieghel Historiael. In zijn voorbeeld, VINCENTIUS' Speculum, worden de wereldsche geestelijken dier dagen berispt, wier gefriseerde lokken en geparfumeerde kleederen eene andere dan "heilige minne" verraden en die zoete minnebrieven schrijven.
Veel gewichtiger echter voor ons doel is het bekende hoofdstuk uit het derde Boek van der Leken Spieghel. Het heeft BOENDALE getroffen, dat in zijn tijd zooveel leeken naast de "clercken" optreden als dichters; daarom acht hij wenschelijk uiteen te zetten, wat noodig is om een recht dichter te zijn. Wenschelijk, want: "dichten en is geen spel."
Het is de Onwetendheid die trotsch maakt en vermetel: Want hoogmoed dringt zich steeds by zelfwaan op den zetel. Aanspraaklijk zijn wy aan ons-zelf; maar ook aan God, Voor al wat invloed heeft op dit en 't eeuwig lot. BILDERDIJK naar SPIEGHEL. Aanteekening 1, op bladzijde 10. De Oude Toestand van Friesland.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek