Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 27 oktober 2025


Vandaar de klacht van Faust: Zij die van haar de openbaring der waarheid verwacht hadden en teleurgesteld uitkwamen, hebben gesproken van haar bankroet. Volkomen ten onrechte; wat zij ondervonden hebben is het bankroet hunner verwachting. Het positivisme heeft zijn belofte niet gehouden waar het de wetenschap tot een religie maakte.

Ende want het zeer oirboirlick waere in desen tijt eenige goede jonghen tonderhouden in die Vniuersiteit van Loeuen, studerende in de heilige scriften, om metter tijt daer vuyt geleerde priesters ende pastoirs in Vrieslant te ouercommen, zult ghij, zoe verre v van node duncken zal, duer de voirmelte Commissarisen sulcx aen den prelaten van Vrieslant laeten versoucken ende de selue onderwijsen, dat zij ende yegelick van hun tot voirderinge der heiliger Religie, ende der gemeene weltvaert des lants daertoe willen verstaen ende contribueren.

Om dien valschen zin van dit mishandeld woord niet voort te planten, spraken onze vaderen daarom meer van religie voor wat thans de groote menigte haar »godsdienst« noemt; en gebruikten het denkbeeld van God te dienen voor den dienst des Heeren op alle pad en in allen toestand des levens. Zoo had ook Jezus het ons aangewezen.

Het zijn Roomsche kerkvoogden met nog andere genoodigden, en de pastoor van ons dorp is er ook bij. Verleden week hebben ze hier in hunne kerk een nieuw altaarstuk of zoo iets gekregen, en daarvoor zullen ze nu feestvieren." Uit dit spreken bleek wel dat de man zelf niet tot die religie hoorde; maar Wilkinson, die zoo een en ander van 't Hollandsch begreep, vroeg of dat een mooie kerk was?

Daarbij is het zeker, zoo zegt Grotius, dat een verandering in de religie, zelfs in de plechtigheden, zoo zij niet met aller instemming geschiedt of een klaarblijkelijke verbetering is, uiteraard den staat schokt en tot groote onheilen voert. Het strafrecht. De straf in het algemeen bepaalt Grotius, als een "malum passionis, quod infligitur ob malum actionis."

De overeenkomst in godsdienstige opvatting en strengheid van zeden deed de Kadzandtenaars nader aansluiten bij Walcheren dan bij het zuidelijk Vlaanderen, waarvan zij door religie gescheiden waren. Daardoor had de Kadzandsche kleeding vroeger veel overeenkomst met die van Walcheren, hoewel een gedeelte in dit land ook Vlaamsche kleeding droeg.

Het eerste en voornaamste doel der opvoeding is voor hem, "dat de teedere ziel de beginselen der vroomheid indrinke". Doch deze godsvrucht vertoonde, in overeenstemming met zijne moralistische opvatting van de religie, zeer veel overeenkomst met wat later als "christelijke en maatschappelijke deugden" zou worden aangediend.

Het beginsel dezer religie was volgens hem niets anders, als de grootst mogelijke vrijheid van kritiek en onderzoek: "Toen de hervormden de roomsche kerk verlieten, ... vroeg men hun, uit kracht van welk gezag zij het oude geloof verzaakten; zij antwoordden uit kracht van hun eigen gezag, hunne rede.... Het eenige wat hen verbond was, dat zij allen elk hunner erkenden als een bevoegd rechter over zich zelven.... De vrije interpretatie der schrift houdt niet enkel het recht in voor elkeen, om haar te verklaren naar zijn eigen meening, maar ook om te mogen twijfelen aan wat ons twijfelachtig voorkomt en onbegrijpelijk te mogen vinden, wat wij niet begrijpen."

De Egyptische priesters gingen voor toovenaars door, en Egypte voor het tooverland bij uitnemendheid. Niet slechts de Egyptische, maar ook de Joodsche religie deed zich in de Grieksch-Romeinsche wereld gelden. En ook bij de Joden stond de magie toen in grooten bloei, ondanks de strengste verboden en de wreedste vervolgingen. De Joodsche tooverspreuken hadden gezag bij de naburige volkeren.

De handhaving van de ware religie was altijd de hefboom, en de meest blootliggende reden, maar daaronder school voor de groote heeren, de burgers en het gepeupel, naar ieders aard, een wereldscher inzicht.

Woord Van De Dag

veerenbed

Anderen Op Zoek