United States or Ethiopia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Het voordeel van een gewonnen slag kon voor de Nederlanders nooit opwegen tegen de schade, welk eene nederlaag hun berokkenen kon; buitendien wist hij, dat de protestantsche rijksvorsten van Duitschland, vertoornd over het schenden van den rijksvrede door de Spanjaarden, den tragen keizer Rudolf tot een oorlog tegen Spanje zouden aanzetten. Dit geschiedde inderdaad.

Even weinig vrucht droegen voorshands de onderhandelingen met Frankrijk, hoewel de hertog van Alençon veel lust had om in de Nederlanden een zelfstandig rijk te stichten; ook van de protestantsche vorsten van Duitschland, die woedend waren over des prinsen huwelijk, was niets te hopen, en zoo moesten de opgestane gewesten zich in den strijd met Philips II uitsluitend op hunne eigen krachten verlaten.

Door dezelfde beginselen heeft de overheid zich gemeenlijk laten besturen bij de pogingen van sommige kerkelijken, om het huwelijk tegen te gaan tusschen gereformeerden en protestantsche dissenters.

"Ik heb vroeger gezegd, en zeg het nog," hervat Witsen, "dat, waar het de belangen van den godsdienst geldt, men die Gode alleen behoort over te laten. Houdt de meerderheid in Engeland krachtig aan de Protestantsche Kerk vast, dan zal zij ook bij machte zijn, de Paperij te weren, en desnoods Koning Jacobus te behandelen als zij vroeger zijn vader heeft gedaan.

De protestantsche theologen beriepen zich, om het geoorloofde van eene »huwelijksherhaling« te bewijzen op Jozef, die weduwnaar was, toen hij zich met Maria verloofde, zoodat God heeft gewild, dat Zijn Zoon uit een tweede huwelijk werd geboren! Ook de stamvader van David was immers uit Ruth's tweede huwelijk gesproten?

Voorts bepaalden zij, dat voortaan de protestantsche eeredienst even goed als de katholieke met volkomen vrijheid in het land uitgeoefend zou worden. Tot bescherming van beide partijen werden de noodige bepalingen vastgesteld. Deze besluiten legden den eersten grondslag voor het gebouw van den later zoo bloeienden staat der Vereenigde Nederlanden.

Twee jaren later werd aan Reael een nieuwe zending opgedragen, die van min gemakkelijken aard was. De Keizer van Duitschland, toen in oorlog met de Protestantsche vorsten, had verscheidene plaatsen aan de Oostzee bezet, en dreigde zelfs zich meester te maken van de Sond.

Op 't oogenblik zijn er de godsdienstige conflicten nog niet uit verdwenen, ze zijn alleen niet bloedig, en zij vertoonen zich nog onder de protestantsche partijen met een noodlottige levenstaaiheid, die langer blijkt te duren dan de tijd, waarin Arminianen en Gomaristen elkaar betwistten de macht in den Staat en tegelijkertijd het hoogst gezag in het godsdienstige.

SIEGENBEEK, over hetgeen het Kerkgenootschap der Doopsgezinden, in de laatste 50 jaren, tot verspreiding van redelijke Godsdienstkennis, handhaving van het zuivere Christendom en verbetering der Predikwijze, in de Protestantsche Kerk van Nederland heeft toegebragt, geplaatst in het 6e dl. van KIST en ROYAARDS, Archief, Leiden 1835, 203.

Deze weg heeft zijn landelijkheid bijna geheel verloren en is een schier aaneengebouwde straat van villatjes en nette huizen geworden. Zoo bereiken wij het dorp Ginneken, hoofdzakelijk langs de straat gebouwd. De Markt is een flink dorpsplein, waar bij een kerkhof, vriendelijk achter zware kastanjes, de Protestantsche kerk zich verheft, met klimop begroeid.