Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 10 mei 2025
Karel verdeelde het tegenwoordig Friesland, naar het schijnt, in drie Graafschappen: Oostergouwe, Westergouwe en Stavoren. Ieder Graafschap had zijn opperhoofd, bekleed met de burgerlijke en militaire magt, en over eenige Graafschappen was een Hertog, uitsluitend het bewind over de krijgsmagt voerende, gesteld .
Toen mijn oom onder het tegenwoordige bewind minister van buitenlandsche zaken werd, ontving ik meer dan eens een vertrouwelijke opdracht en daar ik mij daarvan steeds tot zijn genoegen kweet, stelde hij ten laatste een onbeperkt vertrouwen in mijn bekwaamheid en tact.
Ook deze was een warm vriend, en daarbij een openlijk en heldhaftig verdediger van de Hervorming. »Ik wil dat gij voortaan het zuivere Woord van God, zonder eenig menschelijk bijvoegsel, prediken zult,« was zijn bevel aan de geestelijken, toen hij het bewind aanvaardde.
"Dat heet eerst regeeren!" zeide Hooft van hem. De wijsheid en rechtvaardigheid, door Reael aan den dag gelegd, droegen spoedig goede vruchten: het krediet der Hollanders rees boven dat der Engelschen en Portugeezen, en het beloop der retouren of terugvrachten gedurende zijn bewind naar het Moederland gezonden, bedroeg bijna het dubbel van dat van vorige jaren.
Men heeft wel beweerd dat kunstenaars juist onder het bewind van despoten verrukkelijk werk hebben voortgebracht. Dat is geen zuivere bewering.
Hij had hier zijn zoon HENDRIK ter uitoefening van het bewind achtergelaten; doch deze was jong, onbedreven en heerschzuchtig. Hij handelde voor 't minst zeer onvoorzigtig en verkeerd, toen hij de Friezen met strengheid wilde besturen, en de uitschrijving van belastingen met scherpe bedreigingen deed gepaard gaan. Hierdoor bedierf hij de zaak zijns vaders in eens zóódanig, dat hij zich gehaat maakte bij vele Friezen, die ook toen weder hun volksaard toonden, door afkeerigheid van dwang en harde middelen, waardoor zij immer veel minder werden gewonnen als door redelijke overtuiging en zachte behandeling. Reeds in den volgenden jare, 1500, kwamen zij in verzet, weigerden de gevorderde belasting te voldoen, schoolden bijeen en bragten weldra eene groote magt onder de wapenen, waarmede zij den Hertog in Franeker (van half Mei tot half Julij) belegerden, met oogmerk, om zich spoedig van dezen nieuwen Heer te ontslaan. Hoewel het getal dier misnoegden wel op 16,000 begroot werd, was er zoo weinig orde en bestuur onder, dat zij het zwakke stadje niet eens konden bemagtigen, en zich eerlang verstrooiden, toen ALBERT zelf met eene legermagt van 5
Watermeyer zegt ook: »In het grootste deel van de eerste eeuw van het hollandse bewind was het leven van de zwarte even heilig als dat van de blanke en de wreedheden, waarvan wij huiveren, van mensen, die op Bosjesmannen jacht maakten als op wilde beesten, kwamen niet voor dan in het einde van de achttiende en in het begin van de 19de eeuw.
Er was tevreden berusting onder het aartsvaderlijk, maar autocratisch bewind van Willem I. Politiek leven komt niet op. Handel en nijverheid blijven op laag peil. De ondernemingsgeest komt niet over het doode punt heen. Wetenschap en godsdienst kwijnen voort. Het leven trekt zich in de binnenkamers terug.
Ik beefde terug tegen den tijd, waarin ik, de vermoedelijke opvolger van Z. Hoogheid in 't Stadhouderlijk bewind, het roer zou moeten aanvaarden van een zoo geschokten en verdeelden Staat, en ik achtte mijn krachten niet geëvenredigd aan de taak, die mij zou kunnen worden opgelegd.
Dat Karel V zich omtrent de bevordering van den welstand en de beschaving der Nederlanders verdienstelijk heeft gemaakt, mag bij eene onpartijdige beoordeeling van zijne regeering niet ontkend worden. Doch eene andere vraag is het, of deze verdiensten zóó groot zijn, dat ze geheel tegen de schaduwzijde van zijn bewind opwegen, ja deze op den achtergrond dringen?
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek