Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 10 juni 2025


Rousseau, die bij zijn tijdgenooten den zin wekte voor het bewonderen der natuur, het genot van 't buiten-wonen, de poëzie der bergen, was ook een der eerste natuur-onderzoekers die de leeken den weg wees hoe door waarneming en onderzoek het organisme der natuur te leeren begrijpen, die natuurkennis beschouwde als de zaak van allen, niet van specialiteiten alleen.

Bij nader inzien werd het hem duidelijk, dat de getallen niet in de plaats van woorden konden staan, daar immers de vocabulaire van een klassieken Griekschen dichter moeielijk toereikend kon zijn om te voorzien in alle termen, die bij de moderne schrijvers in gebruik zijn. Een andere waarneming bevestigde deze onmogelijkheid.

Michel Ardan was niet uit het veld geslagen. »Laussedat, een bekwaam sterrenkundige, heeft in de eclips van 18 Juli 1860 de horens der zon afgerond en scheef gezien. Dit verschijnsel kon onmogelijk een andere oorzaak hebben dan een maandampkring." »Maar is die waarneming bewezen?" »Bewezen." »Met uw verlof, boven de bergen dan toch niet," meende de hardnekkige onbekende.

Maar op zichzelf is het een poovere zaak, want daar is niets wat zich ooit aan den waarachtigen cynicus openbaart. Ik ken in de geheele dramatiek niets onvergelijkelijkers uit het oogpunt van kunst, niets suggestievers in zijn verfijndheid van waarneming, dan Shakespeare's karakter-teekening van Rosencrantz en Guildenstern. Zij zijn akademie-vrienden van Hamlet. Zij zijn zijne kameraden geweest.

Doch met voorbedachten rade had ik noch op het een, noch op het ander acht geslagen, getrouw aan mijnen stelregel om zoo min mogelijk de waarneming van het schoone te doen samengaan met de nijpingen van eene hongerige maag en eenen dorstigen gorgel. De wolf in u, o mensch, gevoelt voor het verhevene niets.

Eenige weken later evenwel, zou het onmogelijk zijn, de dagvorstin achter de waterlijn te zien verdwijnen; want dan zou het eiland Colonsay haar bij het ondergaan voor het oog verbergen. Dien avond dus, waren tijd en plaats uitmuntend voor de waarneming van het natuurverschijnsel gekozen. In dat oogenblik schreed de zon in een schuine richting op den zuiver ontwikkelden horizon toe.

Dit kan m. i. alleen de meening zijn van hen, die vasthouden aan de realistische opvatting, volgens welke de voorstelling, die wij ons op grond van onze zinnelijke waarneming van de buitenwereld vormen, volkomen overeenstemt met die wereld zelve.

"Ik heb goeden moed. Na het ontbijt zullen wij aan land gaan om een geschikte plaats voor onze waarneming uit te kiezen." Toen zocht ik Ned Land op en wilde hem overhalen met ons mee te gaan, maar de koppige Amerikaan weigerde, en ik zag wel dat zijn stilzwijgen en zijn halsstarrigheid met den dag toenamen.

"C.D. Drie vierde zwart, stukadoor, uit Kentucky; negen jaren vrij; betaalde vijftienhonderd dollars voor zich zelven en zijne familie; onlangs gestorven, zestig jaren oud; vermogen zes duizend dollars." Professor Stowe zegt: "Met deze allen, G. uitgezonderd, ben ik eenige jaren persoonlijk bekend geweest, en mijne opgaven zijn op eigene waarneming gegrond.

Dan ontstaat wat ik geestelijke kunst noem. Daaraan neemt de natuur wel degelijk deel, want je ziet de duinen; alléén: niet op de wijze van gewone waarneming zie je de natuur, maar als een een-wording met den geest.

Woord Van De Dag

zelenika

Anderen Op Zoek