Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 26 oktober 2025
Hiske Abdena was Proost en Hoveling te Emden, een hoog heerschzuchtig man, die zich aan het hoofd der Schieringers in Oostfriesland had gesteld en in naauw verband met de Groningers stond. Gevlugt naar Groningen, wilden de Schieringers hem ondersteunen, doch de Vetkoopers hielden de partij van Keno ten Broek, en ziehier den oorsprong der partijnamen Hisk- of Hikhorsters en Bronkhorsters. Bl. 113.
Daar op zyn de Vetkoopers, na eenige vergeefsche tegenweer, mede tot de huldiging des Hertogs wegens Oostergo vereenigt. Alleen stond Leeuwarden, en eenige aanhang, hem noch tegen: doch na eenigen tyd belegert te zyn geweest, gaf het zich mede in het verdrag.
Ook hebben zy David van Bourgondien, Bisschop van Utrecht, voor hunnen Beschermheer aangenomen en gehuldigt. In den jaare 1461 is Harlingen mede door den brand geheel vernielt. In den jaare 1462, in October, sloegen de Vetkoopers tegen de Schieringers by Aalsum; waar in de laatste verscheidene Grooten, en omtrent 250 gemeenen verlooren.
Ja, Vetkoopers en Schieringers waren de namen en leuzen der partijen, die, even als gelijktijdig de Heeckerens en Bronckhorsten in Gelderland en de Hoekschen en Kabeljaauwschen in Holland, hier de rust der burgers en den vrede des lands verstoorden door een nutteloozen strijd niet tegen een buitenlandschen vijand, maar tegen zich zelve, niet om eene eerlijke zaak, maar om gelijk te hebben, om zich te wreken over vermeende beleedigingen en nederlagen, en om, met vernedering van de eene, de zegepraal der andere partij te bevechten.
En zy zelve gaven zich den naam van Vetkoopers, om dat zy in hunne hooge landen en grasryke weiden met de vetweijeryen en landbezaaijingen meerendeels zich geneerden. Doch andere verhaalen om andere inzichten.
V der Voorrede van het Stamboek van den Frieschen Adel, der Heeren Hettema en van Halmael. Aant. 12, op bladz. 98. De Schieringers en Vetkoopers. Over den aard en oorsprong dezer Partijschappen is veel geschreven, zonder dat echter iemand in staat was, daarvan zekere en naauwkeurige berigten te kunnen mededeelen.
In den jaare 1400, verzogten de Vetkoopers of Ballingen by den Bisschop van Utrecht, Frederik van Blankenheim, zyne hulpe, geevende hem een goede zomme geld, mits dat hy hen by de Groningers in voorige charges en goederen zoude herstellen. Waar op de Bisschop brieven en gezanten aan de Groningers afzond, hen zelfs ook gebiedende, de wapenen neêr te leggen: doch alles te vergeefs.
Door deze overeenkomst van Proost Hiske, begon Groningen ook verdeelt te worden, door die alverdervende partyschappen van de Schieringers en Vetkoopers. Die van Rengers, Huginge, Clant, Clinge en Brugge, neigden naar de Vetkoopers, als zynde de Hollanders toegedaan: de andere waren meest alle in 't openbaar Schieringers; hun Opperhoofd was Koppen Jarges, houdende zich aan 't Groninger verbond.
"Mijn dochter!" riep Aylva, haar te gemoet komende en haar met teederheid omarmende: "zijt gij het waarlijk?" "Hoezee voor Madzy Dekama!" riepen Helbada en Worp Ropta, deze reis eenstemmig: "Hoezee voor de Roos van Dekama!" riepen Schieringers en Vetkoopers: "Hoezee!" riep de gansche vergadering. Adeelen alleen bleef zwijgend en koel dit tooneel beschouwen.
Zij vond vooreerst geen tegenstand, gelijk vroeger: want de Friezen waren nu geheel anders gezind dan toen. Sedert dien tijd hadden de partijschappen het hoofd zóó verwoed opgestoken, dat het in den vorigen jare 1397 bij Dronrijp tot een veldslag was gekomen, waarin de Vetkoopers de nederlaag hadden geleden.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek