Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 24 juni 2025


O, ik kan en wil er alles in zien, noem het toeval, noem het noodlot, noem het natuurwet, noem het hoe en wat ge wilt, 't kan mij niet schelen. Maar noem het niet God. Dring er mij niet een liefdevolle hand in op, niet een wijze bestiering, niet het hart van een vader. Zeker, dit alles kunnen wij, en wie weet hoe veel meer nog. Maar dan moeten wij wèl weten wat wij daarmede doen.

Te dikwijls heeft men beiden verward. Boven de willekeurige menschelijke wet, waaronder het volkenrecht valt, staat volgens Grotius het goddelijk recht en de natuurwet. Alle menschelijke wet verliest haar rechtskracht, zoo zij inbreuk maakt op een van deze twee.

Grotius ontkent het natuurrechtelijk karakter van den staat, het is duidelijk, Wat hij echter niet ontkent is, dat de mensch zou doen tegen de natuurwet, als hij de gemeenschap of haar vertegenwoordigers als die eenmaal is ontstaan, niet zou geven, wat der gemeenschap is. In zulk geval zou er een contract-breuk zijn, en dat is misdoen tegen het natuurrecht.

Want in den oorlog geldt niet de natuurwet, waarbij in den strijd om het bestaan de zwakken ondergaan; integendeel, de lichamelijk sterke, jonge, gezonde man wordt vernietigd en het geslacht moet jaren achtereen in hoofdzaak door de lichamelijk zwakken en geestelijk minderwaardigen worden voortgeplant.

De wet immers is een "dictamen practicae rationis in principe, qui gubernat aliquam communitatem perfectam" en het is duidelijk, zoo de wereld geregeld is door Gods voorzienigheid, dat de wereld door Gods verstand geleid wordt. Waarom deze wet, de eeuwige wet genoemd wordt, behoeft niet gezegd te worden. Wat is nu de natuurwet? St. Thomas zegt: er is eene natuurwet.

In beide gevallen zal echter de werking dier natuurwet slechts eene qualitatieve en niet, zie blz. 169, eene quantitatieve verandering te weeg brengen.

Een gevolg van Grotius' Stoïcisme is, dat hij, alhoewel zoo goed als St. Thomas het bestaan van God aannemend, een ander verband ziet tusschen God en de zedeleer als deze laatste. Al is voor Grotius, wat de natuurwet gebiedt of verbiedt, ook door God geboden of verboden, daaruit volgt niet, dat Grotius de theorie over de "lex naturalis" en de "lex aeterna" onderschrijft.

Dat werken, dat doen en handelen in overeenstemming met zijn doel, kan men noemen een handelen volgens de wet, volgens de eeuwige wet Gods, volgens de natuurwet. Waarom? Omdat het is een werken volgens het plan Gods, omdat het is een werken in den zin, waarvoor God den mensch krachten gaf, waarvoor God hem berekende. St.

De werking der wet der veranderlijkheid moet daarentegen, bij het grooter maken der afwijkingen van den toestand der zaken van den toestand van der ether, voor zooverre deze niet aan den invloed der hemelbollen blootgesteld is, juist het tegenovergestelde doen, zoodat de werkingen der bijzondere natuurwetten der zwaartekracht, der warmte, der electriciteit, van het chemismus enz. begrepen zullen zijn deels in de werking der algemeene natuurwet der geschiktmaking en deels in die der natuurwet der verscheidenheid, zoodat zij in dezelfde verhouding tot deze algemeene wetten staan als de op blz. 269 gemelde bijzondere natuurwetten tot de algemeene wet der traagheid.

Kortmartus beweerde zelfs, dat Grotius Montaigne niet alleen in vele punten gevolgd heeft, maar zelfs "de verbo ad verbum annotavit". Bij Bacon is de natuurwet, de sociale, op het welzijn van het geheel gerichte, aandrift der afzonderlijke personen, in overeenstemming gebracht met de aandrift tot zelfbehoud.

Woord Van De Dag

buitendam

Anderen Op Zoek