United States or Kenya ? Vote for the TOP Country of the Week !
Thomas noemt de wet een "rationis ordinatio ad bonum commune ob eo qui curam communitatis habet promulgata". De goddelijke rede nu, volgens welke de Schepper wil, dat ieder wezen de hem eigene natuur hebbe, en de daarmee overeenkomstige handelingen verrichte, heeft de kenmerkende eigenschappen van de wet, kan daarom genoemd worden, de "lex aeterna", wijl zij gedacht wordt als bestaande in de goddelijke rede, in welke niets tijdelijks is.
De wet immers is een "dictamen practicae rationis in principe, qui gubernat aliquam communitatem perfectam" en het is duidelijk, zoo de wereld geregeld is door Gods voorzienigheid, dat de wereld door Gods verstand geleid wordt. Waarom deze wet, de eeuwige wet genoemd wordt, behoeft niet gezegd te worden. Wat is nu de natuurwet? St. Thomas zegt: er is eene natuurwet.
Jus naturale est dictatum rectae rationis, indicans actui alicui, ex ejus convenientia aut disconvenientia cum ipsa natura rationali, inesse moralem turpitudinem aut necessitatem moralem ac consequenter ab auctore naturae Deo talem actum aut vetari aut praecepi. l. 1 c. 1° § 4. 1°. Cfr. Inleidinge tot de Holl. rechtsgel.
Ende soo wel als het opsprakelik is, jemand onbequaem zijnde, te vorderen tot kerkampten, alsoo wel is het mede opsprakelik, jemand tot politike digniteyten te vorderen, die der selver onbequaem souw mogen zijn. Soo dat het geene expres gestatueert is in approbatione; ex identitate rationis mede moet gerecipieert werden in electione.
Illa ergo quae rationem habent, seipsa movent ad finem, quia habent dominium suorum actuum per liberum arbitrium, quod est facultus voluntatis et rationis..... Et ideo, proprium est naturae rationalis, ut tendat in finem quasi se agens, vel ducens ad finem; naturae vero inrationalis, quasi ab alio acta, vel ducta. S. Th. 1a 2ae q l, art. 2. c.
Geven wij den heelen tekst: Jus naturale est dictatum rectae rationis indicans, actui alicui, ex ejus convenientia aut disconveniontia cum ipsa natura rationali, inesse moralem, turpidinem aut necessitatem moralem, ac consequenter ab auctore naturae, Deo talem actum aut vetari aut praecipi. God als Schepper gaf zulke geaardheid, Hij wilde zoodanigen aanleg en derhalve ook de gevolgen: het recht.
"Principium enim formale virtutis, ... est rationis bonum." Men begrijpt uit dit laatste, dat de mensch de natuurlijke geneigdheden zijner lagere krachten te bestieren heeft volgens rede en verstand. Men zal zich nog afvragen, waarom niet elke verkeerde en zondige handeling, in de leer van St. Thomas zonde is tegen de natuur?
Woord Van De Dag