United States or Syria ? Vote for the TOP Country of the Week !


Zoo beschouwde ook Cicero, het privaateigendomsrecht, als een "lex humana"; welks ontstaan hij beschrijft met bijna dezelfde woorden als de Groot. Cicero en Grotius met hem, besluit daaruit, dat het privaateigendomsrecht daarom, gelijk elke door een menschelijken wil geworden wet, dient verklaard te worden, uit hetgeen men redelijker wijze denken kan, dat degenen wilden, die deze wet invoerden.

Door de lex Gabinia en de lex Manilia werd hem achtereenvolgens het bevel in den zeerooveroorlog en in den oorlog tegen Mithradates opgedragen. De zeeschuimerij werd voor het oogenblik uitgeroeid; Mithradates en zijn schoonzoon Tigranes van Armenia, reeds door Lucullus uitgeput, waren spoedig onschadelijk gemaakt, Syria en Palaestina werden onder rom. gezag gebracht.

Thans nog enkele opmerkingen . De romeinsche wetten, voorzoover zij zijn opgenomen, staan niet vermeld onder een algemeen artikel lex, maar naar haren naam. De romeinsche familiën staan, althans wat den tijd der republiek betreft, zooveel mogelijk naar gentes gerangschikt. Voor den keizertijd was dit om zeer begrijpelijke redenen niet vol te houden.

Reeds in den winter van 90 waren de Romeinen door den dreigenden afval van Umbria en Etruria genoodzaakt, door de lex Julia van den consul L. Julius Caesar aan de trouwgebleven bondgenooten, die het wenschten, het burgerrecht te geven.

Later bestreed hij de lex Manilia de imperio Cn. Pompei . Aan hem was het toezicht op den bouw van den nieuwen tempel voor Jupiter Capitolinus opgedragen, en aan de wijding daarvan in 69 ontleent hij den bijnaam van Capitolinus. Ook heeft hij het Tabularium gebouwd. Hij was de laatste princeps senatus tijdens de republiek. Hij overleed in 60.

Vooral viel Cicero het voorstel aan om het beginsel, dat een commissie van 10 mannen voor vijf jaar met uitgebreide volmacht tot uitvoering der wet zou gekozen worden, decem reges.... orbis terrarum domini, zooals Cicero zich uitdrukt. Lex Plautia of Plotia agraria, van onbekenden datum, van dezelfde strekking als de volgende.

Kind luidde bij ons in deftigen stijl nog voluit menschen-kind, om een mensch-schepsel, dat is, mensch aan te duiden. Vergelijk Huydecoper op M. Stoke. Andreae Lex. 144, en het Glossarium Saxonicum op den Heliand door den voortreffelijken Schmeller op kind. Men moet de kuiten eerst een zeker voeder geven om krulhaar te krijgen!

Betaalde de addictus niet binnen 60 dagen, dan kon de schuldeischer hem trans Tiberim verkoopen en zelfs dooden. Toen in 326 de lex Poetelia Papiria de persoonlijke inbeslagneming des schuldenaars had afgeschaft, werd de naam addictus gewoonlijk gebezigd van iemand, die veroordeeld was om te betalen.

Conubium, de bevoegdheid volgens de wet om een rechtsgeldig huwelijk, matrimonium iustum of legitimum, te sluiten. Dit bestond in de oudheid niet tusschen burgers van verschillende staten, indien het niet uitdrukkelijk bij verdrag bepaald was. Vóór 445 bestond te Rome ook geen conubium tusschen patriciërs en plebejers; eerst de lex Canuleia stond dit toe.

De volkstribunen echter namen maatregelen, dat dit niet ten tweede male gebeuren kon. Manlius in 58. Misschien is dit wel de lex Manilia van 66. Cn. Manlius wordt ook wel C. Manlius of Manilius genoemd. Manlii, rom. geslacht met patricische en plebejische takken.