Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 8 juni 2025
Hadden wij eenig denkbeeld van de uitmonstering van zulk een spel: de kleuren, de bewegingen, het glijden van licht en schaduwen over de dansenden, wij zouden nog beter de ernstige verschrikking begrijpen, die de Doodendans over de gemoederen bracht, dan het ons de houtsneden van Guyot Marchant en van Holbein doen.
Geven de houtsneden van 1485, die blijkens de kleederdracht geen getrouwe copie zijn, nog eenigszins den indruk weer van de vermaarde muurschildering? Misschien zal men daarvoor nog eêr moeten zien naar den Doodendans uit de kerk van La Chaise-Dieu, waar het spookachtige van de voorstelling nog verhoogd wordt door den half-voltooiden staat der schildering.
Etsen, houtsneden, photographieën, teekeningen voor geïllustreerde tijdschriften in één woord: werken die bestemd zijn voor verveelvoudiging zijn in dit opzicht volkomen met geschriften gelijk te stellen.
"Zijn drama heeft honderd verschillende bedrijven en duizend personen," zegt de Fransche criticus Charles Nodier in zijn voorrede tot het werk bij de geïllustreerde uitgaaf van 1836, waaraan wij ook de geestige en fraaie houtsneden voor ònze illustraties ontleend hebben.
Men bleef niet langer vastzitten in den ouden rimram ... wij hebben ineens wat lawijd gemaakt, en dat werkte. Ook het decoratief gedeelte van het tijdschrift waarvoor Henry Van der Velde geheel verantwoordelijk was, heeft er toe bijgedragen dat de zaak ruchtbaar werd. De menschen vielen omver van de houtsneden en versieringen die wij gaven. Waarom?... waarom?
Hij dacht: "Zoodra ik mijn indigo gemaakt heb, ben ik rijk, ik zal mijn koperplaten uit den lombard halen, het debiet van mijn Flora door kwakzalverij, de turksche trom en advertentiën in de couranten weder herstellen, en hier of daar een exemplaar van L'art de Naviguer door Pierre de Medine, druk van 1559, met houtsneden, zien op te sporen.
De houtsneden, waarmee de Parijsche drukker Guyot Marchant in 1485 de eerste uitgave van de Danse macabre versierde, waren zoo goed als zeker, evenals de verzen, ontleend aan den beroemdsten en oudsten aller Doodendansen, die welke in het jaar 1424 als muurschildering in de galerij van het kerkhof der Innocents te Parijs was aangebracht.
De onbekende teekenaar der houtsneden bleef achter bij het model, dat hem de eerdere uitgave leverde: hij vond enkel de hideuse figuur van het rif, om welks schedel nog schaarsche vrouwenharen zwieren. In den doodendans der vrouwen nu treedt terstond dat sensueele element weer op, dat ook het thema doortrok van het beklag over schoonheid, die verrotting wordt. Hoe kon het ook anders?
"The Hobby Horse", een Engelsch tijdschrift dat veel werk maakte van boekkunst, een prachtige uitgave met verzen van jongere dichters, schoone houtsneden, kunstige letters en op goed papier gedrukt. "Nu, zei Van der Velde, als ge toch droomt van een eigen blad, waarom zou je het dan niet op die manier uitgeven?" Met dit voorstel bleef hij eigenlijk in zijn vak.
Ofschoon ook deze volkslektuur niet veel meer van de geur en de ziel der oude Romantiek bewaard had, dan voor zover de houtsneden en het papier van de cents-prenten aan de oude, sierlike geïllumineerde handschriften herinnerden, of voor zover het tegenwoordig publiek denken deed aan de bloem van de adel in de tijd van Lodewijk de Heilige.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek