Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 29 mei 2025


Zij doen denken aan die ivoren plaques der veertiende eeuw, die in zuiver conventioneele afbeelding steeds weer dezelfde motieven geven: een jachttafereel, een motief uit Tristan et Yseult of uit den Roman de la rose, gracieus, koel en bekoorlijk. Waar nu Christine met haar zachte hoofschheid tegelijk den toon van het volkslied treft, ontstaat soms iets heel zuivers.

Onder zulke omstandigheden is het niet moeielijk, zich van de inrichting des huisgezins en de eigenaardigheden van het huiselijk leven een vrij juist denkbeeld te maken. Het conventioneele onderscheid tusschen de klassen der japansche maatschappij berust niet op een wezenlijk verschil van ras of ook maar van levenswijze.

Hierbij moeten wij in de eerste plaats denken aan de opvoedende kracht van het stembiljet. Men verwijt de vrouwen zoo menigmaal bekrompenheid, een zich vastklampen aan conventioneele begrippen, een weinig ruimen blik.

De verleugening van 't maatschappelijk en geestelijk leven zal Multatuli ontmaskeren, door alle geüsurpeerd gezag te ondermijnen. In de eerste plaats tast hij conventioneele deugd en Godsdienst aan. En als Fancy dit troosteloos vindt wijst Max haar op gezag door liefde, op welvaart door rechtvaardigheid, op geluk door deugd: mensch zijn dat is alles!

Doch toen belandde ik in de nieuwe buurt met leege gerekte straten, waar het onwillige najaarsdaglicht terug kitste op de kille pensions en ambtenaarswoningen met haar snel-vergane conventioneele praal: en ik bemerkte dat ik mijn dichter moest zoeken in, de langste van die schijn-deftige, eentonige huizenrijën.

En Eline, die eene scène onder vreemden vroeger het vreeselijkste onheil zou genoemd hebben, dat haar overkomen kon, bleef Betsy driest aanzien, haar uittartende, hen allen uittartende, die daar verrast waren, omdat zij hunne conventioneele wetten van fatsoen dorst te trotseeren.

Maar tusschen dat gevoel van aangenaam vinden en ... begrijpen is nogal eenig verschil. Ja, uit één oogpunt zou ik het kunnen begrijpen: ik heb nl. een grooten hekel gehad en dien heb ik nog, aan conventioneele taal en conventioneele woorden. Zoodra ik in een boek vind menschen die met conventioneele phrasen werken, dan haat ik dat boek zoo hard ik maar haten kan.

In deze idyllische omgeving ontwaakt het zinnenleven op zijn zuiverst: aandoenlijk is de schildering van de ontwakende liefde in deze twee reine kinderharten. Het conventioneele is in strijd met den aard van het kind. Deze ontplooit zich op zijn schoonst temidden der natuur: de Duitsche romanticus von Sallet laat bovendien in zijn Julius den dichter ontwaken.

Een afbeelding van het gelaat van den gestorvene kwam nog bij deze schilderingen en de korte vleugel, het zinnebeeld van den levenden Egyptenaar, prijkte in meer of minder fraaie kleuren boven dit conventioneele doodenmasker, dat over het algemeen slechts weinig gelijkenis met den doode vertoonde.

Een zoo schoolsche, conventioneele, geacademiseerde, onvrije taalgeest, staat echter lijnrecht over tegen den dichter-geest, die zelf stempelen, leveren, zelf vormen en gevoelen wil en moet, even als de geheele afronding, geslotenheid en vlugheid, die den Franschen eigen is, hunne poëtische opvatting der dingen schaadt.

Woord Van De Dag

uitgekregen

Anderen Op Zoek