United States or Timor-Leste ? Vote for the TOP Country of the Week !


Ang frasco'i, dalhin mo bagá sa dagat quita'i, tumugpá. yao nanga't, lumacad na dalauang magcasi't, sintá. Lumusong silang nagsabay at ang frasco'i, iniumang, saca niya tinauagan ang negritong calahatán. Balang mahulí sa inyo nang pagpasoc nga sa frasco, cahit na sa tubig cayó masisilab sa galit co. Sa negritong marinig na voces ni doña María, ay nangag-unahán sila pagpasoc sa frascong sadyá.

Si doña Victorinang pinagdaanan na n~g una, pan~galawa, pan~gatlo at pang-apat na cabataan sa paglaladlad n~g canyáng m~ga lambat upang mahuli sa dagat n~g daigdíg ang bagay na adhica n~g canyáng m~ga hindi pagcacatulog, sa cawacasa'y napilitang sumang-ayon sa ibig n~g capalarang sa canya'y ipagcaloob.

Ang bayan n~g Imus noo'y gulongulo sapagca't nacuha nitong si Eduardo caya't n~g mahuli ang dalauang "lego" sa "casa hacienda" binitay n~ga nito. N~g ito'y matanto n~g bunying general nagulo ang diua caya't naisipan tumauag n~g pulong sa lahat n~g mahal na m~ga tagalog n~g ito'y mahusay.

Ang militar ay isang matandang teniente, matangcád, mabalasic ang pagmumukhâ, na ano pa't anaki'y isang Duque de Alba na napag-iwan sa escalafon n~g Guardia Civil . Bahagyâ na siya nagsásalita, datapuwa't matigás at maiclî ang pananalitâ. Ang isá sa m~ga fraile'y isang dominicong bata pa, magandá, malinis at maningning, na tulad sa canyang salamín sa matang nacacabit sa tangcáy na guintô, maaga ang pagca ugaling matandâ: siya ang cura sa Binundóc at n~g m~ga nacaraang tao'y naguing catedrático sa San Juan de Letran . Siya'y balitang "dialéctico" , caya n~ga't n~g m~ga panahong iyóng nan~gan~gahas pa ang m~ga anac ni Guzmang makipagsumag sa paligsahan n~g catalasan n~g ísip sa m~ga "seglar" , hindî macuhang malitó siya ó mahuli cailan man n~g magalíng na "argumentador" na si B. de Luna ; itinutulad siya n~g m~ga "distingo" ni Fr. Sibyla sa mán~gin~gisdang ibig humuli n~g igat sa pamamag-itan n~g sílò. Hindî nagsasálitâ ang dominico at tila mandin pinacatitimbang ang canyang m~ga pananalit

Ganyáng-ganyán ang asal na makikita natin sa mag-amá ni Tuníng sa Kasaysayang itó, na bagamán mahirap ang búhay, nang mahulí ay ayaw na silá sa kapwa nilá mahirap at ang ibig ay ang mayaman, dahil sa may nakápan~gibig lamang na isang masalapi kay Tuníng at ito'y si Ruperto.

Alamin ang oras nang houag dumating na maaga, at houag namang mahuli. Feliza, si Honesto palibhasa,i, bata, hindi malayo na sa paquiquipagcapoua tauo, ay magpaquita nang capusucán nang loob; cun macarinig nang uicang di dapat, cun magcabihira,i, di macapagpaparaan, caya pan~gun~gusapan mo na iilagan ang paquiquipagtalo.

Sa pagkakatutubo rito, n~g m~ga taong ito anang man~ga mananalaysay ay hindi at bago pa n~ga mandin ang m~ga ito ay ang m~ga ita muna ang nan~ganahan dito; sapagka't di n~ga naman mangyayari na ang isang lahing mahina na gaya n~g m~ga ita ay mahuli pa isang lahing may kaonting kalakasan.

Sa baya'y sinigawán acó n~g m~ga sundalo n~g "Quien vive," nagtatacbó acó, bumaríl silá at nahilahisan n~g isáng bála ang áking nóo. Natatacot acóng mahuli at papagpupunásin acó n~g cuartel, na abóy n~g pálò, na gaya n~g guinawâ cay Pablo, na hanggá n~gayó'y may sakít. ¡Dios co! ¡Dios co! ang ibinulóng n~g ináng kiníkilig ¡Siyá'y iyóng iniligtas!