United States or Mexico ? Vote for the TOP Country of the Week !


At tinalicdán ang franciscano at nagpatuloy n~g pananalitâ: N~g magcágayo'y n~g magbalic ang curang itó sa bayan, pagcatapos na maalipustá ang coadjutor, ang guinawa'y ipinahucay ang bangcáy na iyón, ipinadala sa labás n~g libin~gan, upang ibaón hindi co maalaman cung saan. Sa caruwagan nang bayang San Diego'y hindi tumutol; tunay n~ga't iilan lamang ang nacaalam, walang camag-anac ang nasir

Nagkasalubong sila, datapwa't parang walang ano man. Magkakausap ba sila ay kapwa matuling ang autong kinasasakyan? Ganyan ang nangyari kanikanina lamang na sila ay magkita sa masayang liwaliwan sa Luneta. Ah, kaya madalas ay nanginginip din siya! Iilan pa nga naman ang kanyang nagiging mga kakilala. Ang kanyang kabuhayan ay di nakatatamo ng dating ligaya paris ng nasa sariling bayan.

¡At cami paparoon sa aming lalawigan! ang sinabi n~g m~ga agustino. Hindi matiis n~g isa't isa, sa dahil na masamang cagagawan n~g isang franciscano'y kinausap sila n~g Capitán General n~g malakíng calamigán. Nasalabong nila sa antesala si Ibarra, na sa canila'y nagpacaing iilan pa lamang ang oras na nacararaan.

Napuna ko rin sa m~ga nakaraan mong lathala, na tumukoy ka sa m~ga dulang "iilan" ang kanyang m~ga "pesonaje" at sa pagtukoy mong ito ay nabanggit mo ang "Panibugho" ni Pepe Rivera, ang "Dalawang Hangal" ni Moneng Ilagan, at ang "Ana Maria" ni Ñol Binoy Reyes.

N~guni't iilan tao ang pumápansin sa maca Mahomang biyanán. Si don Crisóstomo ang may casalanan n~g lahát n~g itó, ang buntóng hinin~ga n~g isáng babae.

Siniyasat na magalíng nitó ang calagayan n~g baclád, minasdán ang lambát, at n~g matantô na niyáng páwang magalíng ang calagayan ay tumanóng: ¿Talastás ba ninyóng magaling na may limang áraw n~g hindî pinapandaw itó? ¡Totoong nalalaman namin! Niyong áraw na bago mag "Todos los Santos" ang cáhulihulihang pagcápandaw nito. Cung gayo'y ó encantado ang dagatan ó macacahuli acó n~g cahí't iilán.

Mula sa labing dalauang taon, hangan labing ualo, ay sucat doon ang dalauang sa icatlong bahagui nang nabibilin doon; at cun uala pang labing dalauang taon, ang bata, ay binabauasan pa mandin ang timbang; sa man~ga sangol na iilan lamang bouan ang edad, ay casiyahan doon ang isang sa icalabing anim na bahagui nang gamot na itinuturo dito sa librong ito.

Salamat na lamang at ni ano mang balitang kumalat ay wala na siyang pinangingilagan. Mabuti at lihim na lamang na nangyari ang lahat na di naalaman ng tao. Kaya't ang pangyayaring yaong nagbigay ligalig sa di iilan ay nagdaang parang walang ano man: nalihim sa madla. Ang simoy ng hangin ng gabi ay kay sarap samyuin!

Doon, sangayon sa ating m~ga nababasa, ay iilan sa maraming manan~gatha, ang natatan~gi hindi dahil sa kanilang katalinuhan, kundi sa m~ga katha nilang binubuo n~g iilang "personaje" lamang, n~guni't sa "iilang" yaon, ay nandoon na ang lahat.