Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 15 juni 2025
Het woord vladika was eigenlijk de titel van het geestelijk en wereldlijk opperhoofd der Montenegrijnen, toen deze beide waardigheden nog in één persoon waren vereenigd; tegenwoordig beteekent dit woord, overeenkomstig zijn eigenlijken zin, alleen het kerkelijk opperhoofd, den bisschop.
Tot dusver was alleen het vorstenhof in staat geweest, een zuiver wereldlijk feest te tooien met weelde van kunst, er een eigen pracht aan te geven. Maar weelde en pracht zijn voor het feest niet genoeg; niets is ervoor zoo onmisbaar als stijl. Het kerkfeest had dien stijl krachtens de liturgie zelf.
De geestelijkheid moest, tenminste in Gelderland, een deel harer bezittingen aan den graaf overdragen. Maar stadig rees de ster der gemeenten . In het wereldlijk bestanddeel der bevolking, bij heeren en gemeenten, kunnen wij ook weer een veelheid van samengestelde eenheden opmerken: de onderscheidene "sibben", maagschappen of geslachten.
In de werken van Jakob le Roy, "Groot wereldlijk tooneel des hertogdoms van Brabant", in 1730 verschenen met 188 kopergravuren, vindt men die kasteelen afgebeeld en eveneens kan men ze leeren kennen in het werk van de Cantillon, "Vermakelijkheden van Brabant en deszelfs onderhoorige landen", met 200 kunstplaten, van 1768-70 verschenen.
En in een dier vorstelijke zalen staat, door een schare van prelaten en edellieden omringd, de prins-bisschop, de opvolger van Sint-Lambertus en Sint-Hubertus, meestal zelf iemand van vorstelijke of althans hoog adellijke familie, een vorst van het heilige roomsche rijk, met geestelijk en wereldlijk gezag bekleed, al werd de uitoefening vooral van dit laatste hem dikwijls moeilijk genoeg gemaakte door de weerspannigheid zijner onrustige, woelige onderdanen.... Doch als wij weder onze oogen opslaan naar de vensters, verdwijnt de illusie: overal zien wij klerken gebogen over hun lessenaar, ijverig de pen latende krassen over het papier: dat gedeelte van het oude bisschoppelijke paleis in bezit genomen door het bureau van registratie!
Het orgel dat gij hier ziet is een der fraaiste van Nederland; terwijl een tal van monumenten hier worden aangetroffen, welke het bewijs schijnen te leveren dat de beeldstormerij helaas, ook hier vertoond geen noodzakelijk gevolg was van het Protestantisme, maar de geïsoleerde daad van datzelfde opgewonden, kwaadaardig gestemde grauw, dat, zijne woede koelend aan alles wat geestelijk en wereldlijk boven hem staat, ook in 1795 hier op schandelijke wijze huishield en de wapenschilden der patriciërs vernielde.
"Nog eens," antwoordde de monnik, "aan het kerkelijk gezag ja; geenszins aan het wereldlijk beheer." "Gij wilt dan zelfs mijn bondgenoot niet blijven? Bedenk, dat ik u wederkeerig mijne hulp heb toegezegd, indien de Graaf u aanvalt." "Onze wenschen en gebeden zullen voor u zijn," zeide de monnik: "verder vrees ik, dat gij weinig in Friesland verkrijgen zult, althans zooals gij bedoelt."
En in een dier vorstelijke zalen staat, door een schare van prelaten en edellieden omringd, de prins-bisschop, de opvolger van Sint-Lambertus en Sint-Hubertus, meestal zelf iemand van vorstelijke of althans hoog adellijke familie, een vorst van het heilige roomsche rijk, met geestelijk en wereldlijk gezag bekleed, al werd de uitoefening vooral van dit laatste hem dikwijls moeilijk genoeg gemaakte door de weerspannigheid zijner onrustige, woelige onderdanen.... Doch als wij weder onze oogen opslaan naar de vensters, verdwijnt de illusie: overal zien wij klerken gebogen over hun lessenaar, ijverig de pen latende krassen over het papier: dat gedeelte van het oude bisschoppelijke paleis in bezit genomen door het bureau van registratie!
Tot dien tijd toe was, zooals ik gezegd heb, het wereldlijk en geestelijk gezag in ééne hand vereenigd: de Vladika was tegelijk bisschop, vorst en opperbevelhebber des legers; met nog meer recht dan de Tsaar, kon de Vladika van Montenegro autokrator worden genoemd.
Toen de brand over was, trok de deken der kerk, meester Jan van Egmond Aalbertsz een zeer vroom man met vele Heeren en burgers, en kerkmeesters, Willem Duyck, den zoon van Arend Duyck en vrouwe van Naarssen, en Jan van Muylwijck, die later de banier heeft gedragen voor Utrecht en Deventer, en met ontelbaar volk, wereldlijk en geestelijk, en ze zochten 't in de asch voor het verbrande altaar.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek