United States or British Virgin Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Hij is echter meer in het zuidelijke, dan in het noordelijke volksgebied thuis en kwam door Fransche bemiddeling tot ons; zelfs is hij, volgens de onderzoekingen van Driesen, oorspronkelijk van Fransche herkomst, en niet van Italiaansche, zooals men gewoonlijk aanneemt. De meest algemeen-nationale komische volksfiguur is onze Jan Klaassen, met zijn twee bochels en zijn krommen neus.

Maar deze gemoedelijkheid is inniger in het zuidelijk volksgebied, en helt meer over tot het banale of platte in het noordelijk. Een afzonderlijke groep vormen de natuurverklarende sprookjes; deze behandel ik in het Zesde Hoofdstuk III. Daar was eens een man, Toe, luistert dan, Daar was eens een' vrouw, Toe, luistert nou, Daar was eens een heer, Och! ik vertel niet meer.

Dan tijgt het Venloosche volk, onder de schetterende tonen der "Fanfare", naar het kapelletje Genooi en tooit zich bij het terugkeeren met groenende twijgen. "Straks keeren de muzikanten opgetogen huiswaarts"; schrijft Dr. Maar vooral ook plant men in het zuidelijk volksgebied den liefdemei voor de deur of steekt hem op het dak.

Men verbrandt het, en dit is nog op tal van plaatsen in het zuidelijk volksgebied het geval. Immers, de geest van den doode zou aan het stroo kunnen blijven hechten; dit is dus een reinigings- en scheidingsgebruik. In alle geval: 2. Men verwijdert het na den dood uit het huis, evenals de plank, waarop de doode gelegen heeft.

De groepdorpen zijn overheerschend in Noord-Brabant, Limburg en een gedeelte van Gelderland, maar ook in dat deel van België, waarover zich ons onderzoek uitstrekt; m.a.w. in geheel ons zuidelijk volksgebied. Zij vertoonen het Frankische type.

Tevens wordt in het zuidelijk volksgebied de groote H. Sakraments-processie of bronk gehouden; meien worden geplant langs den geheelen weg, dien de processie nemen zal. Vele oude kermissen herinneren nog heden ten dage aan den dag van de oprichting der gemeente als parochie en van de inwijding der kerk.

In het zuidelijk volksgebied wordt nog dikwijls een opschrift uit papier geknipt en achter glas in een lijstje gezet: "Hier vloekt men niet, God ziet u"; "Gedenk te sterven"; "Looft den Heer", enz. Trouwens bordjes of plaatjes met gelitografeerde spreuken vindt men door het gansche land.

In ons zuidelijk volksgebied bestaat vrij algemeen het gebruik, dat bij het afdorschen van het laatste koren alle dorschers tegelijk met de vlegels op den vloer slaan; in het Oosten van ons land heette dit de drobbelslag. Uit vergelijking met uitheemsche gebruiken blijkt, dat deze slag oorspronkelijk den koorndaemon gold, die immers mee in de schuur gevlucht is.

Zie Pr. Van Duyse, in het Belgisch Museum V, bl. 192. Vele van deze spreekwoorden vinden wij op de Veluwe weer, in zoo menig opzicht met het zuidelijk volksgebied verwant. Vooral tal van spreekwoorden en zegswijzen, die op den akkerbouw en het akkerleven betrekking hebben, zijn gemeenschappelijk. "Anspan kriigen" heeft te Uddel de beteekenis van een maat, een makker, een medehelper krijgen.

Maar de volkskundige let op het heden, en het verleden dient hem slechts om het heden te ontraadselen en toe te lichten. Nu vinden wij die legenden somtijds als reflexen in onze volksverhalen en volksliederen. Maar de legende-vormende aandrift des volks is toch ook, vooral in het zuidelijk volksgebied, nog niet geheel verdord.