Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 2 oktober 2025
De exploitatie door den druk bracht wel eens meer, maar toch gewoonlijk ook niet veel voor de auteurs op. Gaf men in den schouwburg aan den tooneeldichter als eenige vergelding een aantal "loodjes", de uitgevers gaven dikwijls als eenig honorarium een aantal exemplaren van het boek.
Intusschen heeft eene te groote belangstelling de uitgevers tot een derden druk van Hildebrands boekske verleid, en zij wenschten; het woord blijft natuurlijk geheel voor hunne rekening; zij wenschten dien te verrijken met hetgeen zij maar al te wel wisten dat nog in de sedert lang geslotene portefeuille voorhanden was. Had hij moeten weigeren?
Voor het eerst schijnt in ons land een privilegie te zijn verleend in het jaar 1516 door Karel V voor Die Cronycke van Hollandt, Zeelandt en Vrieslant, beghinnende van Adams tiden tot de jare 1517 . Van dat jaar af zal waarschijnlijk hier steeds de gelegenheid hebben opengestaan voor de boekdrukkers en uitgevers, om zich op deze wijze tegen den nadruk te doen beschermen.
Dat ik ze hier uit eigen beweging vertel, is echter een andere quaestie, en van te voren verklaar ik, dat ik nòch door de uitgevers, nòch van de zijde der redactie eenige pressie te dien opzichte heb ondervonden.
Dit had tot gevolg, dat componisten en uitgevers steeds luider begonnen te klagen over de vrijheid, die door de Conventie aan de fabrikanten dier instrumenten werd gelaten om zonder toestemming te vragen, en dus natuurlijk ook zonder ervoor te betalen, van alle muziekstukken gebruik te maken.
Jennington, onder de geestelijken, Douglas en Ward onder de uitgevers van letterkundige werken, zijn welbekende voorbeelden. Indien de leden van dezen vervolgden stam, tegen allerlei ontmoedigende bezwaren in, zooveel gedaan hebben, hoeveel zouden zij dan kunnen doen, indien de christelijke kerk hen in den geest van haren Heere wilde behandelen!
Er blijft nog over, rekenschap te geven van de bewerking. Het boek was in de eerste plaats bestemd voor de gymnasiën, doch het belang van de uitgevers bracht mede, dat het debiet niet uitsluitend daartoe wordt beperkt, maar dat het boek ook geschikt zou wezen voor beoefenaars der klassieke letterkunde en der oude geschiedenis, ook buiten het gymnasiaal onderwijs staande.
Wij moeten onze lezers hier opmerkzaam maken, dat de verdeeling der schaal, tusschen de vaste punten, in 180 graden, eene zeer willekeurige zaak is. De handelwijze om de eene verdeeling in de andere over te brengen, vindt men in onderscheidene werken opgegeven, onder anderen in ARNOTT'S grondbeginselen der Natuurkunde, welk werk bij de uitgevers dezes te bekomen is.
Immers indien de Nederlandsche uitgever, wiens naam op het titelblad zou worden gezet, in een gegeven geval een strooman bleek te zijn, zou niets den rechter hebben verhinderd om in een dergelijk boek een in het buitenland door den druk gemeen gemaakt werk te zien; indien men echter met een werk te doen heeft, dat, zooals meermalen voorkomt, door de samenwerking van verschillende uitgevers werkelijk tegelijk in verschillende landen verschijnt, zie ik niet in waarom zulk een werk, waarin ook een Nederlandsch uitgever zijn aandeel zou hebben genomen en waarvoor hij hier op eigen risico adverteerkosten zou hebben gemaakt, hier te lande volgens het aangenomen stelsel der wet niet onder de bescherming der wet zou mogen vallen.
De eerste wet op het auteursrecht, geldende voor alle provinciën, was de Publicatie van het Staatsbewind der Bataafsche Republiek van 3 Juli 1803 . Ook hierin was de bescherming der uitgevers nog hoofdzaak; er werd nu echter ook van de "opstellers" der boeken gesproken, die in de publicatie van het provinciaal Bestuur van Holland niet eens waren genoemd.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek