United States or Belize ? Vote for the TOP Country of the Week !
Het merkwaardige van 't geval was, dat deze lieden, die in zulke armoedige omstandigheden leefden, vaak rijk konden genoemd worden. »Daar zijn plaatsen van 4000, 5000, 10.000, ja van 20.000 Kaapse guldens ijder tot 16 stuivers gerekend," zegt Valentijn. En Sparrman deelt mee, dat eigenaars van honderden schapen rondliepen met lappen op hun ellebogen.
Als merkwaardigheid deel ik mee, dat Sparrman eens een boer ontmoette, die schoenen aan had, welke van leer van een leeuwehuid vervaardigd, gemaakt waren. Het was zeer zacht en buigzaam . Dit zal echter wel een uniek geval zijn geweest. Voor kleren gebruikte men ook vaak leer, zelfs ongelooid in plaats van geweven stoffen om de veel grotere duurzaamheid.
En 25 jaar later, in 1775, na het uitstekende bestuur van Rijk Tulbagh, schreef Sparrman: »Hoe groot de kolonie ook is, ze kan op 't oogenblik niet anders beschouwd worden dan als een vrij groot, maar zwak en teringachtig lichaam, waarin de cirkulatie van de handel zeer langzaam is; tussen de verder afgelegen delen en het hart of tussen het binnenland en de Kaap is er maar eens per jaar verbinding door middel van gewone wagens."
De stoep rond het huis bestond uit rode tegels, helder geschuurd of uit blauwe van Robben-eiland. Buiten Kaapstad zelf waren de huizen natuurlik niet zo mooi, hoewel ze niettemin op sommige plaatsen er vrij fraai uitzagen. Sparrman vertelt, dat de meeste huizen wit gepleisterd waren van buiten en sommige groen geschilderd.
Deze reiziger was ongelukkig genoeg juist bij een boer aan te komen om de weg te vragen, toen deze zich gereed maakte zijn middagdutje te genieten. Zonder op te staan wees hij met de voet de richting, waarin Sparrman gaan moest en sliep toen weer in, zonder zich met hem verder te bemoeien .
Want Sparrman zegt, dat een slaaf die goed mennen en rijden kon 500 Rkds. kostte. Een, die pas van Madagascar kwam, kostte van 100 tot 150 Rkds. Het gewone voedsel der slaven bestond uit rijst en vooral uit veel vis. Dat was een zeer goedkoop voedingsmiddel, daar b.v. onder W. A. van der Stel steeds een gedeelte der slaven bezig was om vis te vangen voor hun lotgenoten.
Sparrman vertelt, dat dit zelfs soms gebeurde met zonen van hooggeplaatste lieden, welke dan als gewoon soldaat tegen een loon van 9 gulden 's maands op de vloot terecht kwamen. Zelden of nooit kwamen de bloedverwanten dezer jongelui daarvan iets te weten. Want een brievepost bestond niet, evenmin in de Kolonie zelf als overzee.
Sparrman vertelt, dat hij bij een boer kwam, die slechts één stoel had, waarvan dan nog een paar poten waren afgebroken en die toch zó, als hij was, gebruikt werd, door hem tegen de muur te zetten. Dit is echter een feit, dat niets bewijst. Dergelijke dingen komen nu nog voor. Slordigheid zal wel even goed toen bestaan hebben als nu.
Smeerkaarsen kostten een schelling, soms zelfs 2 schellingen per pond. Hout was natuurlik altijd zeer duur aan de Kaap. Thunberg zegt, dat de planken 2 schellingen per voet kostten . En Sparrman deelt mee, dat een spar van 20 voet lang en 1 voet in diameter 5 Rijksd. kostte. Er werd in 't algemeen weinig aanmoediging aan de handwerkslieden gegeven.
Daar dit gold voor de oudere zowel als voor de jongere vrouwelike leden van 't gezin, zegt Le Vaillant hiervan zeer guitig »dat dit een voorrecht was, waaraan plichten waren verbonden" . Sparrman is vol lof over de ontvangst bij een boer, die hij Van der Spoei noemt.
Woord Van De Dag