United States or Comoros ? Vote for the TOP Country of the Week !


Moge de nieuwe Raad nu in samenwerking van mannen en vrouwen de welvaart van onze schoone stad sneller en beter weten te bevorderen dan tot heden het geval was". De 127 vrouwelijke gemeenteraadsleden kwijten zich zeer goed van haar taak. Zij zitten in menige kommissie voor ziekenverpleging, kinderverzorging, armenzorg, schoolcommissies enz.

En dan zal wie het niet met eigen oogen zag moeite hebben te gelooven dat het ooit bestond, dat ooit een industrie in samenwerking vereenigd heeft gehouden de nieuwste machines uit Hengelo, Amsterdam, Halle, Brunswijk, Glasgow, de methodes van het groot-kapitalisme, en het wetenschappelijk onderzoek aan den eenen kant, met, aan den anderen, feodaal landbezit en de arbeidskracht van een volk, dat met huis, erf en veld te zamen voor zoo en zooveel jaar tegen zoo en zooveel geld gepacht wordt van den vorst als van zijn bezitter.

In onze lastige pogingen om tot internationale arbitrage te komen; in de half-gewilde verbonden en overeenkomsten tusschen groote volkeren; in de samenwerking der geheele menschheid om zeeën en bergen en woestijnen door stoom en electriciteit over te steken; in het vestigen van zulke wereld-functiën als de internationale postdienst; in deze uiterlijke zaken begint onze maatschappelijke eenheid reeds te werken.

Hoe vriendschappelijk ook de samenwerking met binnen- en buitenlandsche collega's is, zulk een denkbeeld bewaart men voor zich als een diep geheim en een mooien kans op een primeur. Quasi om een rijtuig te gaan bestellen voor de begrafenis van vier slachtoffers, die 's middags plaats zou vinden, verliet ik het station en wandelde door den »Ouden Hoek« naar het strand.

Altruïsme kan ik hierin niet zien, daar ik meen dat deze opoffering voortkomt uit partijbelang dat toch niet tot het altruïsme gerekend kan worden. Wel zie ik in deze achterstelling van eigenbelang bij partijbelang, een schitterende erkenning van de macht der samenwerking, een ontwikkeling van een warm, tot opoffering in staat zijnd, gevoelen voor de partij, waartoe men behoort.

Maar deze gedwongen samenwerking had de nederlaag van het liberalisme noch de verplettering van hun eigen partij kunnen verhoeden. Bij de eerste stemming hebben zij, als georganiseerde partij, bijna al hunne afgevaardigden verloren en nog wel de voornaamsten onder hen. Vier van de elf zetels, die zij in 1905 hadden behouden, hielden zij in de nieuwe Kamer slechts over.

Zoodra de grond door de samenwerking van een zoelen wind en de zon op sommige plaatsen bloot komt te liggen, zijn de Veldhoenderen hun leed te boven; wanneer zij eenige dagen achtereen hun genoegen gegeten hebben, keert ook de vroolijke levenslust, waardoor zij zich zoozeer onderscheiden, spoedig weer in hun gemoed terug.

Een mooi afgietsel in brons van deze sprekende groep is door het Uitvoerend Comité aan Z.M. den Koning als een aandenken aan de plechtige opening aangeboden. De beide tunnelpoorten worden bekroond door een eleganten toren, dragende een Mercurius-beeld, en welks versieringen de beteekenis van het werk des vredes, door de samenwerking van Zwitserland en Italië tot stand gebracht, symboliseeren.

Wanneer je dat principe doorvoert op dingen van veel grooter beteekenis, dan zult u begrijpen wat ik bedoel met "samenwerking naar binnen en naar buiten". Vóór dien tijd hebben de kunstenaars zich veel te veel als buitenmaatschappelijke schepselen begrepen. Weet u wel, dat er vóór de negentiende eeuw geen kwestie is van zoogenaamde "philisters"? Die hebben wij in de negentiende eeuw uitgevonden.

Het doet mij hartelijk leed, dat deze rusteloos, te rusteloos, voortvarende man in de volle kracht zijner werkzaamheid van ons moest scheiden; dat ik zijne belangstelling en zijn raad bij de voortzetting van dit werk zal missen. Mij blijft slechts de herinnering aan zijn onbekrompen trant van zaken doen en onze korte doch aangename samenwerking. LEIDEN, 20 October 1905. BOEK I. STANDENPO