Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 27 juli 2025


MAERLANT en JAN VAN HEELU kennen blijkbaar wel verhalen over Walewein; of zij echter het oog hebben juist op dezen roman ? Met het oog op het gevoel voor het ridderwezen, dat hier vrij sterk is, op het geringe komisch element en op de godsdienstige tint die over het gansche werk, vooral over dat van PENNINC, ligt, zou ik geneigd zijn dezen roman in allen gevalle tot de 13de eeuw, en eer tot de eerste helft daarvan dan tot de tweede te brengen.

Vgl. ook nog II, 165-7. Epis., vs. 6676-7. Nat. Bl., bl. 169, vs. 4029-4030. Maerlant. Ridderpoëzie. Heyn van Aken. Hughe van Tabarien; Roman van de Roos; Roman van Limborch. Jan van Heelu. Slag bij Woeronc. Lodewijk van Velthem. Flandrijs. Vlaamsche Rijmkroniek. Brabantsche Yeesten. Melis Stoke.

Dat zij daar den volkeren leeren, hoe men den arbeid der samenspanning bevrucht; dat zij daar de gronden leggen van lateren rijkdom, van vrijheid en van burgermacht.... En zijt even groot op het gebied der kunst: geeft der wereld schilders als de gebroeders Van Eyk, als Van der Weyden, als Memlinck; schenkt haar dichters als Van Maerlant, Van Heelu, Van Velthem, Van Boendale: streeft alle natiën vooruit in beschaving, in arbeid en in kunst!

De Limborch en de Flandrijs zijn ridderromans; HEYN VAN AKEN, dichter van den Limborch, toont ook elders sympathie voor het ridderwezen; de Slag van Woeringen is half ridderroman half kroniek, de dichter van dat werk, JAN VAN HEELU, zal wel tot het gevolg van JAN I, hertog van Brabant, behoord hebben; de edelman LODEWIJK VAN VELTHEM zet wel MAERLANT'S Spieghel Historiael voort, doch is tevens de samensteller van de Lancelot-compilatie.

Een blijk van die achting voor de taal zien wij in het feit dat JAN VAN HEELU zijne rijmkroniek zond aan MARGRIETE VAN ENGELAND, verloofd met den zoon van Hertog JAN VAN BRABANT, opdat zij er "dietsch in leeren" mocht. Langzamerhand ontwikkelde zich dit gevoel van zelfstandigheid, zich openbarend in eerbied voor de moedertaal.

Wy zijn dus volkomen gerechtigd tot de onderstelling, dat er buiten het Breviarium, of de Orde-statuten, of den Blaffert van eigendommen, nog wel eens een andere foliant of kwartijn door den Kommandeur van Gemert, of diens Ridders, zal zijn opengeslagen; dat een Bestiaris van Maerlant, of een Slag by Woeronc van Heelu er geen onbekende verschijnselen zullen zijn geweest; ja dat, al gedoogden de ernst van het verblijf en de eerwaardigheid der Krijgsmonniken niet altoos, als op de kasteelen der waereldlijke Edelen, open hof en blijde ontfangst voor een reizenden Minstreel of Sprookspreker Heynrycs Roman der Kinderen van Limborch behoeft er wel zoo min een onbekende gast te zijn geweest, als Dirc Potters sproken van Der Minnenloep.

Van poëzie is ook bij STOKE weinig sprake, maar toch meer dan bij HEYN VAN AKEN of HEELU. Waar STOKE warm wordt, vergelijkt hij ten minste geene ridders bij turven. en: Ja! hoech man was hi, weet men wale, Beide in der daet ende in de tale . Maar het beste brok van zijn werk is zeker het verhaal van FLORIS DE VIJFDE'S gevangenneming en dood.

Adinez-li-Rois, een Brabander, was de grootste Fransche zanger zijner eeuw, terwijl Jan van Heelu in het Dietsch den slag van Woeringen beschreef en Lodewijk van Velthem den Spiegel Historiael van Maerlant voltooide. Jan De Clercq ook Jan van Boendaele genaamd, schreef eene Rijmkronijk van Brabant en verscheidene andere dichtwerken.

Vandaar dat hij aantoont en met nadruk verzekert, dat het Hollandsche gravenhuis "van edelen tronke begonde". Maar, in tegenstelling met JAN VAN HEELU, onthoudt hij er zich van, de roemzucht des adels te prikkelen, door hen bij name te noemen.

Dat geldt ook van den Slag bij Woeringen. De strijd tusschen JAN I VAN BRABANT en REINOUT VAN GELRE om het bezit van Limburg, in 1288 beslist door eene overwinning der Brabanders, werd omstreeks 1291 verheerlijkt door een rijmer die misschien JAN VAN HEELU heette en wel een van hertog JAN'S menestreelen kan zijn geweest .

Woord Van De Dag

1195

Anderen Op Zoek