United States or French Southern Territories ? Vote for the TOP Country of the Week !


De aanleidende oorzaak hiertoe rees uit den strijd om den zetel, tusschen Rudolf van Diepholt en Sweder van Culemborch.

Heer Jan van Culemborch, een verwant der vrouwe van Broechuysen, Elisabeth van Haeften, had naauwelijks het feit vernomen, of hy besloot om de weduwe, die wellicht van hare vier jongere zonen nog geene hulp verwachten kon, in dien nood by te springen.

Met hem waren zijn neef Proost Coenraad van Diepholt, de Domproost Sweder van Culemborch, Burchtgraaf Henric, en andere Edelen en Geestelijken, benevens eene bende krijgsvolk. Allen naderden in de grootste stilte.

Wanneer zijne onderzaten met goede hope hem zijne goederen hebben zien aanvaarden zy zagen die hoop niet verwezendlijkt: reeds het volgende jaar viel de bekende slag van Sint-Hubert voor, waarin Willem van Egmond van IJsselsteyn gevangen genomen werd , en in dezen strijd sneuvelde Heer Gerard, die, edeler dan zijn lafhartige naamgenoot van Culemborch, dus zijn ridder-eer en leensmans-trouwe met zijn dood staafde.

Vóor het kasteel stond een rosmolen, en in de deur der kasteelpoort schijnt geen winket of tralievenster geweest te zijn; op deze toevallige omstandigheden bouwde de naauwlettende Ridder zijn plan tot herovering. Op eenen dag in 1445, zeker niet laat in den morgen, komt er een bode van Culemborch, met de bus, het teeken van zijn ambt, op de borst, voor 't kasteel aan, en klopt er op de poort.

Doch, schoon men hem naar het Kasteel van Culemborch bracht, en aldaar in hechtenis hield dat van IJsselsteyn was daarom nog niet gewonnen: Bertrade, of Baerte, van Heuckelom, Gijsbrechts gemalin, was een kloekhartige vrouw, die den vijanden van haren echtgenoot zoo wel den intocht weigerde als hy 't zelf had gedaan.

Sweder van Montfoort had de overwinning aan de zijde der Hollandsche Ridders gebracht. In de eerste dagen des jaars 1353, terwijl Bisschop Jan van Arckel voor het kasteel Woudenburch, en zijn Maarschalk voor dat van Ruwiel lagen, zonden de Ridders Jan van Culemborch en Gijsbrecht van Vianen hem een ontzegbrief, vielen roovende in zijn land, en verbrandden zijne dorpen en kasteelen.

Samenspannende met Gherit van Culemborch, zijn oom van moeders zijde, had hy zijn vader gevangen genomen, en op het kasteel van zijn oom in verzekerde bewaring gebracht, terwijl hy-zelf dat van Heuckelom bezet hield, en van daaruit zijne soudeniers roovende en ruitende door gantsch Zuid-Holland zond. Maar een andere Adolf van Egmond, trof hem weldra ook gelijke straf.

Het geluk was den jongen held echter niet gunstig: strijdende werd hy krijgsgevangen gemaakt, en moest zich eenigen tijd het gemis zijner vrijheid getroosten. De listige Jan van Rossem, dien Sweder van Culemborch later »die alde cat" noemde, had de laagheid om zich met dit dubbel onheil te bevoordeelen.