United States or Honduras ? Vote for the TOP Country of the Week !
Het is maar één schrede van het genre-achtige naar het bizarre, het burleske, of als men wil: het breugheleske. Ook in dezen vorm van het komische is de schilderkunst nog gelijkwaardig aan de litteratuur. Het breughelsche element is in de kunst omstreeks 1400 reeds ten volle aanwezig.
En het besef, dat hij dit deed, maakte hem vaak zoo mismoedig, dat hij aan het begin van de negentiende eeuw wel twintig jaar voorbij liet gaan, zonder iets van beteekenis aan het werk toe te voegen; den Faust beschouwde hij als een dolle kluyt, als een vergaarbak voor allerlei "dramatiesch-humoristischen onzin", voor burleske toespelingen op tijdgenooten, voor te laat geboren Xeniën, die met het onderwerp niets hadden te maken.
Zijn bestaan was een eindelooze reeks van burleske creaties, melodramatische rollen, bonte vertooningen van voorname personages, zooals hij zich die in zijn bekrompenheid voorstelde. En, fantast als hij was, geloofde hij oprecht wat hij speelde; zag hij het leven om zich heen door denzelfden waan.
Hij richtte o.a. met de drie negers een burleske vertooning in, welke bij de aanwezige dames en heeren een grooten bijval verwierf en, na eene omhaling van Slokke, voor den Schamelen Arme, zooals Slokke zei hij bedoelde het Stedelijk Armbestuur ruim twee honderd frank opbracht. "Ik was toen al tamelijk beschonken.
De schilder wilde hem 't liefst zoo redeneerende hebben, om de geëxalteerde uitdrukking van z'n dwepersgezicht des te feller te treffen. Daarom liet hij 'm maar ongestoord in zijn fantasieën over 't verledene gaan, al sloeg de burleske verbeelding ook gedurig met den pooveren sire op hol. Want juist om den waan van den armen bliksem was het den artiest immers te doen.
Waar het komische element, zwakker of sterker, grover of fijner, in de uiterlijke visie van een geval zelf ligt opgesloten, zooals in het genre en in het burleske, daar kon de beeldende kunst het woord bijhouden. Maar daarbuiten lagen sferen van het komische, die voor picturale uitdrukking volstrekt ontoegankelijk waren, waar kleur noch lijn iets vermocht.
Op die wijze brengt ook bij hem de hartstocht altijd weer nieuwe grille beelden voort als bij Dante en houden nieuwe burleske invallen de toehoorders in spanning, als bij de bedelmonniken.
Daar was altijd aanwezig de indrukwekkende verbeelding van één verheven idee in een schoon gebaar van velen samen. De heilige waardigheid en de hooge vaste gang werden er zelfs door de uiterste woekeringen van het feestelijk détail, tot in het burleske toe, niet verbroken. Doch waaraan ontleende het hoffeest zijn stijl? wat was hier de idee, die het uitdrukte?
Welke middelen men soms gebruikte, om den vader tot de betaling dier kosten te dwingen verhaalt ons Heerma van Vos met dit burleske geval. Laurens Mauritsz. Doucy, hoedenmaker te Amsterdam, kreeg een onecht kind, dat met de moeder in de kraam stierf.
Zij hebben een voorgrond, waarop het verwarrend verdriet en de burleske brutaliteit zich breed uitspreiden; maar zij hebben ook een achtergrond van aangehouden zwijgen, een diep verschiet van schemering met een heel flauwen, grauwen morgenstraal.
Woord Van De Dag