United States or Djibouti ? Vote for the TOP Country of the Week !
In de derde fase, wanneer door Beatrice's dood het toch altijd min of meer onnatuurlijk geëxalteerde van zijn onzinnelijk verlangen is opgeheven, stijgt Dante's vereering tot een zuiver geestelijke aanbidding, welke hij wel, misleid door het medelijden der "Vrouwe aan het Venster" voorbijgaand zal kunnen verzaken, maar welke hij ten laatste "door het leed gelouterd" toch weer terugvindt in een volkomen, maar woordelooze, innerlijke aanschouwing der "uit zichzelf stralende" zalige Beatrice.
Voor die andere vrouwen was aanbidding gemakkelijk, gelijk elk gevoel, niet beproefd in den smeltkroes van het dagelijksch leven; zij luchtten in geëxalteerde brieven aan den grooten schrijver hun dankbaarheid, dat hij hun verdorrende harten tot nieuwen bloei had gewekt. Dat was niet moeilijk.
In 't onderhavige geval gebeurt het eerste: haar geëxalteerde toestand maakt haar niet alleen blind voor het feit, dat haar liefdevoelen wel edel in het complex van haar zielsvermogens is, maar uiterlijk als iets onedels verschijnt, doch ook voor de voor haar nadeelige gevolgen, die een bruusk openbaarmaken van haar liefdeleven hebben zal.
Een andere gewoonte herinnert aan figuren, die tot in de laatste dagen van het tsarisme hun invloed aan het Russische hof hadden: de vorsten der XVe eeuw zoeken herhaaldelijk raad in staatszaken bij de visionaire asceten en de geëxalteerde volkspredikers.
Dit reusachtig succes van zijn werk bij de vrouwen was voor hem zelven geen geluk; hun geëxalteerde bewondering sloeg, zooals dikwijls bij het zwakke geslacht, over tot de toomlooze dweperij die den man welke zij bewierookt half zinneloos maakt van ijdelheid, als hij geen steen is of geen heilige.
In het eene geval, bij Geertje, brengt de geëxalteerde geestelijkheid beroering en hartstocht in de lichamelijkheid; in het andere geval wordt de eene lichamelijkheid van de verleide door de andere lichamelijkheid van den verleider doordrift, en met hun beider geestelijk-zijn heeft dat niets of weinig van doen.
De schilder wilde hem 't liefst zoo redeneerende hebben, om de geëxalteerde uitdrukking van z'n dwepersgezicht des te feller te treffen. Daarom liet hij 'm maar ongestoord in zijn fantasieën over 't verledene gaan, al sloeg de burleske verbeelding ook gedurig met den pooveren sire op hol. Want juist om den waan van den armen bliksem was het den artiest immers te doen.
Er is in zijn talrijke brieven van raadgeving niets van de heetheid van den fanaticus, den stichter eener sekte, die zijn discipelen een bepaalden vorm van leven en denken opdwingen wil. Integendeel: niets verschrikte hem zoo zeer als de geëxalteerde geestdriftigheid die onbekookt zijn ideeën in daden omzetten wou.
Woord Van De Dag