Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 4 mei 2025
Wie zedelijk werken wil, doe het niet ten dienste aan eenige instelling of organisatie, maar doe het voor de menschelijke schare, dat is voor het gemoed der menigte, want dit is voor zedelijke weldaden ontvankelijk. Maar om tot machtige daden bekwaam te zijn moet Faust een scholing doorloopen.
Het zijn de hartstogten die de menschen doen handelen, de goede op eene niet, de slechte op eene wel te lage wijze voor de eischen van der menschen zedelijk leven en onderlinge zamenwerking, en het verkeerde van zich blindelings aan goede hartstogten over te geven, bestaat juist in het alsdan niet maken van genoegzaam diepzinnige redeneringen.
Er zijn wel meer van die tegenstellingen in het Batak-karakter, moeilijk te begrijpen voor den vreemdeling: de verslagen van het Zendinggenootschap bewaren voorbeelden bij menigte ervan, zooals zij trouwens over het geheel een rijke bron van kennis zijn voor het zedelijk en verstandelijk zoowel als voor het stoffelijk leven van dit volk.
Hij was dadelijk besloten haar twee dingen te bekennen, namelijk dat hij niet zoo zedelijk rein was als zij, en dat hij in godsdienstig opzicht niet geloovig was. Dat was onaangenaam, maar hij achtte het zijn plicht haar zoowel het eene als het andere dadelijk te biechten.
Maar die vereeniging van menschelijke aandoeningen, gewaarwordingen en gedachten, die bij den omgang der menschen elkander kruisen; die wereld der phantasie, die ons omvoert in alles, dat de menschheid doorleefd heeft en nog doorleeft; die wereld, wier ruime kringen het gebied der natuur, van het zedelijk bewustzijn, der rede, der kunst omvatten, het ware leven, dat zich in gevoel, in daad en in denken uit, maar toch altijd één is.
Als ik alles opsomde wat mij nog overblijft, weet ik niet waar ik zoû ophouden; want God heeft immers de wereld evenzeer voor mij als voor ieder ander gemaakt. Misschien zal ik van hier gaan rijker om iets dat ik vroeger niet had. Ik behoef u niet te zeggen dat voor mij hervormingen op zedelijk gebied even zinloos en oppervlakkig zijn als hervormingen in de theologie.
Het zedelijk streven van den mensch is, in zijn grond beschouwd, niet eigen werk, maar de Godskracht in hare werkzaamheid; want naar ons wezen zijn wij het Algemeene, en de Geest des Geheels heeft hier zijne inwoning. Het streven opwaarts is, alzoo beschouwd, de aantrekkingskracht die van boven werkt, en de Faust-dichter noemt deze aantrekkingskracht: het eeuwig-vrouwelijke.
Daaruit volgt dat de staat niet zou mogen opleggen wat volstrekt kwaad is; want hij zou het zedelijk kwaad niet kunnen aanwenden tot het welzijn van allen. De staat moet derhalve onderscheid maken tusschen goed en kwaad. Daarvoor is een criterium noodig, een leer, een moraal. Waar zal men ze vinden? Tenminste indien hij niet in de lucht wil bouwen, zal hij ze zoeken in den godsdienst.
In het Holland zijner dagen wekken deze ideeën heftig verzet: de schrijver wordt als een toonbeeld van onzedelijkheid uitgekreten. Ook op zedelijk gebied heeft M. de denkbeelden der Europeesche romantiek in ons land vertolkt: eerzame Hollandsche letterkundigen hadden romantische stoutigheden slechts verzacht en verwaterd durven weergeven .
Of het zedelijk schoon was, of schoonheid der natuur of der kunst, wat daarvan in het leven bestond wist hij te vinden, en hij trachtte altijd die zijde der wereldsche verschijnselen in het oog te houden, die iets schoons bezat. Maar dat die wereld en hare verschijnselen vaak hiermede in pijnlijken tegenstrijd waren, behoeft nauwelijks opgemerkt te worden.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek