United States or Netherlands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Tijdens de oorlogen der revolutie diende het tot militair hospitaal en tevens tot gevangenis voor politieke misdadigers. In 1801 werd het op nieuw een werkhuis; deze inrichting werd in 1814 opgeheven, en nu werd het gebouw ingericht tot strafgevangenis voor mannelijke en vrouwelijke misdadigers, die tot langer dan een jaar kerkerstraf waren veroordeeld.

Zélf slachtoffers van dwang en willekeur, huiverden zij, om zich aan de volkswraak bloot te stellen. De beide vrienden zwierven nog eenigen tijd de stad door, om te zien hoe het elders gesteld was. Zij vernamen, dat het volk reeds vroeg in den morgen naar het Werkhuis was getrokken en er Emanuel van Praag en Barth Meyer, benevens nog enkele andere gevangenen met geweld bevrijd had.

Ze zag er moe uit, maar dat kwam zeker met den Zaterdag.... De moeder vertelde, dat zij tweemaal was langs gekomen, maar de eerste maal had zij de Juffrouw en haar samen in de slaapkamer bezig gezien en had toen niet willen storen, en de tweede maal stond er juist een jongentje aan de voordeur, die zei, dat Marie op broer paste, want dat zijn moe boven was.. ze had toen nog even gewacht, maar ze moest zelf ook aan 'r werkhuis wezen.

Lezen en schrijven had hij in het werkhuis geleerd en nadat hij daaruit ontsnapt was, sloot hij zich in Londen bij een bende jeugdige dieven aan om ten slotte zakkeroller te worden. Zijn uiterlijk was vrij gunstig en met zijn onbeschaamde grootspraak wist hij velen zand in de oogen te strooien; ook stak hij altijd netjes in de kleeren en op zijn manieren viel niet veel aan te merken.

Zijne baan zou hem voorbij de standplaats van den ijzeren weg brengen, waar hij vroeger zijne hand uit opoffering had verloren. Hij vestigde zijnen verbaasden blik op het groote werkhuis, dat binnen de standplaats stond. Daar had hij tien jaren lang gewerkt en zijn zweet gestort bij het smidsaanbeeld.

De God van al die menschen, die zullen zeggen: "Dat had ik van jou niet gedacht," als je nog eens probeert te leven en die zullen zeggen: "Dat had ik altijd wel gedacht, dat kon niet goed gaan," als je later in 't werkhuis moet.