United States or Dominica ? Vote for the TOP Country of the Week !


Zoo komen wij dan tot de slotsom, waartoe ik reeds in het tijdschrift "Volkskunde" XXIV , bl. 4 vlg. geraakte, dat volkskunde is: de systematische, rationeele navorsching van den ondergrond der kultuur. Zij is de ethnologie der kultuurvolken.

Tot het uiterste wordt deze opvatting wel gedreven in het werkplan van den "Sächsischen Verein für Volkskunde." Dit toch omvat niet alleen het onderzoek naar de geologische gesteldheid van den bodem, maar verder ook alles wat behoort tot het begrip van geografie in engeren zin: koloniseering, bevolkings-, krimineele-, religieuze-, beroepsstatistiek, schoolwezen en wat al niet meer!

De Koekoek in den Mei; Den Uil die op den Pereboom zat, zie Volkskunde IX, bl. 185 vlg; vooral ook het leuke Sterven van den Beer, Volkskunde XIII, bl. 237, vgl. De zeug die vond heur in bedwang, Den dokter te ontbieden Met nog veel wijze lieden, En het beestjen die had er de koorts, koorts, koorts, En het beestjen die had er de koorts; enz.

Hij, die het eerst den lepel in den schotel steekt, wordt Judas genoemd. In Vlaanderen at men dien dag weitene weggen of wittebrood met mede; dit heette soppen, vanwaar Soppendonderdag. Als bijzondere eigenaardigheid dient nog vermeld het apostelbrokken-rapen te Rupelmonde, vlak onder de vensters van 't stadhuis; zie Volkskunde XX, bl. 163. Na de Gloria zwijgt in de kerken klok, orgel en bel.

En ten onzent wordt bij gevallen van ontwrichting en dgl. nog wel eens het volgende rijm uitgesproken: "Dit arm of poot Is verrukt of verstoot, 't Zal niet verrotten of verzweren In den naam des Heeren ... *Litteratuur.* #Th. Gomperz#, Griechische Denker III . #S. Seligmann#, Der böse Blick u. Verwandtes . #R. Wünsch#, Die Zauberinnen des Theokrit, in Hessische Blatter f. Volkskunde, VIII .

't Is waar, deze woorden hebben betrekking niet op Ahasverus, doch op "den discipel, dien Jezus lief had." Maar tot gevleugelde woorden herboren, konden zij spoedig op andere personen overgaan. Historische voorstellingen, teekeningen, opschriften hebben tal van sagen geteeld; dit feit behoort tot de zoogenaamde ikonografische volkskunde.

En wanneer de ethnologie, volgens de moderne opvatting, niets anders kan beoogen, dan te zijn een kultuurgeschiedenis der natuurvolken, dan dient men ook de volkskunde als een onderdeel der algemeene kultuurgeschiedenis te beschouwen.

Het gebeurt bij alle laakbare handelingen, of ook handelingen, die het volk als zoodanig beschouwt, b.v. bij een huwelijk met groot verschil van leeftijd, of bij het hertrouwen van weduwnaar of weduwe; en eindelijk in Limburg ook wel bij andere huwelijken in verband met het huulbeer, waarover nader. Weinhold, Zeitschrift des Vereins für Volkskunde X, bl. 206.

Kiliaen neemt ze in zijn woordenboek op; de Teutonist noemt ze guede holden en belewitten, dit laatste oorspronkelijk benaming van goede geesten, later van tooverheksen: zie hierover het opstel van Prof. J. W. Muller in Volkskunde XIX, bl. 8 vlg.

Veelal werd ter vergelding voor de goede bewezen diensten eten neergezet. Dit bestond in een schoteltje met melk, en men plaatste het in een blindvenster, dat is: het terzijde van den schoorsteen in de tegels gemetselde nisje; zie Volkskunde XXI, bl. 221 vlg. Eertijds, bij het hooren van de echo, meende men de stem der aardmannetjes te vernemen.