Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 11 juni 2025


Geofferd werd gedurende dit tijdperk aan de geesten en aan Wôdan, in zijne hoedanigheid van god der vruchtbaarheid, ter wille der vruchtbaarheid van de akkers. Uit menig volksgebruik, dat wij te geschikter plaatse zullen bespreken, blijkt trouwens, dat deze geheele periode een vruchtbaarheidskarakter draagt.

Behalve waarschijnlijk de moeder, trok niemand zich veel van het geval aan. Het Nederlandsche bestuur, dat de schaking-voor-den-vorm, als een volksgebruik en de wettige huwelijksvorm der Baliërs, erkent, heeft aan de echte schaking een eind, of zoo goed als een eind gemaakt, door bedreiging daarvan met de eenige straf waarvoor een Baliër werkelijk beducht is: verbanning.

Het zou echter vreemd zijn, wanneer geen balladen uit den vroegsten tijd tot ons waren gekomen, zij het dan ook in veranderden vorm, en het lijkt mij een even overdreven uiting van zucht tot kritiek, wanneer men de oudheid zou ontkennen van een lied, alleen omdat het eerst in een later tijdperk gedrukt werd, of omdat men het nooit in oude manuscripten heeft aangetroffen, als wanneer men zou twijfelen aan de oudheid van een legende of een volksgebruik, op grond van het feit, dat deze in onze dagen nog gangbaar zijn, tenzij men hun ontstaan in een latere periode zou kunnen bewijzen.

Niet onjuist heeft men het sprookje genoemd: "een anonieme schepping der volksfantasie". Daarentegen is de sage gebonden aan plaats, persoon of tijd; somtijds hangt zij samen met een bepaald volksgebruik. Heeft nu zulk een historische sage betrekking op de levens of de krachtdadige voorbede der heiligen, dan noemt men ze met den bijzonderen naam van legende.

Ja, in tal van gevallen kunnen wij het exotische leengoed aanwijzen, en den weg vervolgen, dien liederenmotief, melodie, sagenstof of volksgebruik hebben afgelegd. Berust een onzer schoonste volksliederen, dat van de Twee Koningskinderen, niet op een "vreemde" kultuurbewerking eener "vreemde" sagenstof?

Arm is onze tijd aan poëzie, die niet slechts schuilt in de romantiek van sprookjes en legenden, maar evenzeer in de onuitputtelijke schachten van volksgebruik en volksgeloof, hoe ruw dat erts somtijds dan ook moge wezen en met hoeveel onedele bestanddeelen vermengd; die uitbot in alle loten van het volksleven, hoeveel wilde scheuten dat leven ook moge uitranken.

Vergelijkt men nu hiermee het op vele plaatsen van Duitschland en Skandinavië, en ook nog in Twente bestaande oogstgebruik, eenige halmen op den akker te laten staan, zooals het veelal uitdrukkelijk heet, "voor Wode en zijn paard," dan dunkt me, dat ook hier weer de oorsprong van een volksgebruik naar het land moet verlegd worden.

Andermaal is een historisch-heidensche of animistische voorstelling dermate verzwakt, dat slechts een onschuldig residuum van naïeve volksverbeelding overblijft. Wie zal de volksvoorstelling laken, dat Sinterklaas bij het gieren en loeien van den Decemberwind op zijn schimmel heen rijdt over de daken, of het volksgebruik van het bekransen der laatste schoof of van den palmpaasch?

Woord Van De Dag

innewaerts

Anderen Op Zoek