United States or Philippines ? Vote for the TOP Country of the Week !


En van dezen plaatsnaam is de geslachtsnaam Van der Scheer, welke ook in die landstreek inheemsch is, ontleend. Nevens allerlei gereedschap en handwerkstuich is oudtijds ook allerlei huisraad als uithangteeken aan huizen in gebruik geweest, en zijn dien ten gevolge vele geslachtsnamen ontstaan, uit de namen van zulk huishoudelik gereedschap.

Van de namen van oude, verdwenene volken, natuurlik niet rechtstreeks afkomstig, zijn de geslachtsnamen Romein, Romeyn en Romijn, met den hoogduitschen form Römer, en waarschijnlik ook Romer en Romar en Batavier. Romein zal oorspronkelik wel meest een huisnaam of een uithangteeken geweest zijn.

Wij zagen dat alles den volgenden morgen, terwijl wij op de komst wachtten van de sloep, waarmede ons van de Goëland levensmiddelen voor ons zelven en geschenken voor de opperhoofden werden gezonden. In Grand-Talibonche woonden vijftien slavenhandelaars, wier hutten versierd waren met den langen bamboestengel, waaraan een lap wit katoen was bevestigd. Dat is, zooals ik zeide, hun uithangteeken.

Nevens Knipscheer komt ook nog het enkele woord Schaar en Scheer als geslachtsnaam voor. Van der Scheer echter is geen soortgelyke naam als Van der Schaaf, Van der Zaag, enz. Hy is niet aan eenen huisnaam, althans niet aan een uithangteeken ontleend. Eene oude havesate, tevens een gehucht tusschen Koevorden en Gramsbergen, heet De Scheere.

Dit byzondere kenteeken komt echter by menschen, zoo ver ik weet, niet voor, en heeft dus geen aanleiding tot eenen bynaam kunnen geven. De koevoet, het bekende werktuich, kwam oudtijds ook wel als uithangteeken of gevelsteen, als huisnaam voor. Ondertusschen weet ik geenen anderen oorsprong van dezen naam aan te geven.

In de steden voornamelik, maar ook wel in de beboude buurten der groote dorpen, was elk huis voorzien van eenen gevelsteen, van een uithangbord of een uithangteeken, waarop de naam van het huis, 't zy in beeldtenis, 't zy in letterschrift, gewoonlik wel in beide formen, vermeld stond. Deze zaak is genoechsaam bekend.

Nu, daar is gelegenheid te over voor. Ge hebt op de verdere wandeling maar naar de gevels der huizen te kijken. Om de gebouwen uit elkaar te houden, hebben de meeste een uithangteeken of een gevelsteen, al of niet voorzien van een òp- of onderschrift. Het »blaauwe Schaep«, waar de knaap moet wezen, is een lakenververij, waar grootendeels blaauw laken gemaakt wordt. Lijkt de naam nu nog zoo dwaas?

Dit zal dan in den regel ook wel de oorsprong van deze en soortgelyke namen geweest zijn. Zoo mede van Morgenster, Sevenster en Sevenstern. Tot verklaring van den oorsprong van laatstgenoemden naam behoeft men dus niet een romantisch verhaaltje op te disschen, gelijk in de geschiedenis van Klaasje Zevenster het geval is. Immers kwam oudtijds »de Zevenster" zeer veelvuldig als uithangteeken voor.

De mannelike duif of doffert heet in Vlaanderen Duiver; daar komen ook de geslachtsnamen Duyver en Den Duyver voor. Hoen en 'T Hoen. De Haan is zeer algemeen. Geen wonder; als uithangteeken of huisnaam komt »de Haan" en »'t Haantje" zoo dikwijls voor! Als geslachtsnaam vinden wy den naam van den haan nog in deze formen: Haan, Den Haan, Den Haene en D'Hane.

Alle ambachtsgilden hadden zulk eene eigene herberg of plaats van bijeenkomst, die aan een bijzonder uithangteeken kenbaar was; even als de godsdienstige corporatiën, die van buiten daaronder begrepen, haar hof of huis in de stad hadden, waar de tienden en de opbrengsten der landerijen werden geborgen en waar haar rentmeester woonde.