Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 8 oktober 2025


Maar toch komt het mij voor, dat de sociaal-democraten wat al te véél verwachten van die uiterlijke omstandigheden en te weinig letten op het arme, verharde innerlijk der lijdende menschheid, dat door géén uiterlijke omstandigheden diep-in te wijzigen is. Doch dit heeft niets te maken met de inwerking van betere toestanden op de massa.

De Sociaal-democraten hadden van de eerste stemming af hun voornemen te kennen gegeven om in geen geval de Oud-liberalen te ondersteunen. Conservatieven van rechts of van links, »dat is hetzelfde«, zeiden zij. Bijgevolg bevalen zij onthouding aan waar een Oud-liberaal tegenover een van rechts stond.

De tuinders en landbouwers, benevens de huisvrouwen, dringen aan op grooter invoer van Chineezen. De sociaal-democraten maken van het stilzwijgen der leiders van de groote partijen over deze quaestie gebruik, om den maatregel van grooter invoer te bestrijden en aan te toonen, dat daardoor opnieuw de loonen zouden dalen.

In Holland is dat besef eerst later gekomen en de manifestatie er van was o.m. de beweging van de sociaal-democraten op het gebied van de poëzie. Ik denk niet dat bij de mannen van "De Nieuwe Gids" dat besef ooit zoo sterk is doorgedrongen.

De oorzaak van dezen snellen en onwedersprekelijken vooruitgang ligt voor het minst als partij in den toeloop, dien de Sociaal-democraten hebben verkregen bij elke nieuwe verkiezing, in de middenklasse, bij de kleine burgers en de kleine boeren, die zich aangetrokken gevoelden tot de gewijzigde leer en de beloften van dadelijke hervormingen.

Vele Kamerleden boden aan om met de vrouwen door het land op vergaderingen te spreken om het vrouwenkiesrecht populair te maken. Evenals de sociaal-democraten reeds een jaar vroeger hadden gedaan namen nu ook alle liberale partijgroepen vrouwenkiesrecht als eerste punt in hun partijprogram op.

Als oppositiepartij konden zij nu gemakkelijk een wetsvoorstel tot invoering van vrouwenkiesrecht indienen en weldra kwamen dan ook van de sociaal-democraten, de Werkliedenverbonders, de Lindhagengroep en andere liberalen zulke voorstellen in.

Echter begreep men, dat het niet aanging al de leden der Labor-Union tot sociaal-democraten te maken en bepaalde men daarom, dat de federatie als zoodanig het sociaal-democratische program aanvaardde en daarvoor onder de leden propaganda zou maken, maar dat de leden individueel vrij bleven om al of niet de beginselen dier partij te belijden.

Hetzij uit wrok over de verwerping van hunne eischen, hetzij uit bovenmatig vertrouwen op de onmogelijkheid van een samengaan tusschen de Oud-liberalen en de Sociaal-democraten en meer nog van de zege van links, richtten zij zich naar den raad van een hunner leiders, den heer Wagenaar, en weigerden aan de Antirevolutionairen in drie districten hun steun namelijk in Utrecht, Leiden en Kampen.

In de oostelijke Staten van Amerika hebben de sociaal-democraten nog geen vat gekregen op de Labor-Unions. Hier in het westen, vooral onder de mijnwerkers, is het anders. Intusschen bestaat hier onder de belijders der sociaal-democratische beginselen een verdeeldheid, die hen niet weinig verzwakt.

Woord Van De Dag

slonsige

Anderen Op Zoek