Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 17 juli 2025


Ga hen voor en neem ze mee. Mijn leerlingen waren intusschen hartelijk bereid, het vroegere gedrag van hun meester af te keuren, en daarmee had die meester ze meteen in zijn paedagogische val. Want je moogt van rechters, die zoo pas het stelen veroordeeld hebben, toch niet verwachten, dat ze nu zelf op roof uittrekken?

Misschien zijn die nóg meer waard. Lauweren verdorren, en vruchten hebben zaden. De eerste zijn een afrekening met het verleden, de laatste beloften voor de toekomst. Een dier paedagogische vruchten is, dat ik me jegens mijn eigen scholieren nooit braver voordoe, dan ik ben geweest, en hen geregeld mijn jongensstreken vertel.

Op een van deze kritieken, geschreven door Markoff, heeft Tolstoi in zijn blad geantwoord onder het opschrift: "Vooruitgang en verdere ontwikkeling der beschaving." Markoff zegt o.a. in zijne kritiek, dat een paedagogische dwang gerechtvaardigd is, dat hij dus de vrije ontwikkeling een recht van bestaan toekent en dat hij de tegenwoordige systemen van opvoeding bevredigend acht.

Men heeft eens den mensch gezegd, dat vooruitgang goed is. Zij is slechts eene afwezigheid van geloof, gepaard aan den drang naar een bewust werken, dat minder zwaar wordt door het geloof. De mensch heeft een drijfkracht noodig. Zoo is het." Deze gedachte kwam, zooals wij later zullen zien, tot hare volle ontwikkeling in zijne paedagogische werken en ook in de zelfontleding van zijn Biecht.

Aan het slot van dit vluchtig overzicht van Tolstoi's paedagogische theorieën geven wij als onze meening, die lijnrecht staat tegenover Markoff's uitspraak, dat de praktijk in de scholen te Jasnaja Paljana niet in tegenspraak is met deze theorieën, maar zich integendeel onmiddellijk daarbij aansluit.

"Wij kunnen," zegt Markoff, "die karakteristieke gebeurtenis, die slechts weinigen bekend is, maar die de aanleiding was dat Tolstoi zijne paedagogische werkzaamheden tijdelijk opgaf, niet met stilzwijgen voorbijgaan. Het spreekt van zelf dat Tolstoi, die in zijne kwaliteit van vrederechter steeds voor de boeren ijverde, de groote landeigenaren zeer tegen zich in 't harnas had gejaagd.

Wie iemand paedagogisch wil sterken, brenge hem in aanraking met de paedagogische profeten. Van hen gaat kracht uit, die onze krachten wekt en ontwikkelt. In ieder menschelijk wezen en in hoeveel dieren leeft een paedagogisch instinkt. Vandaar dat we overal opvoeding zien, opvoeding móéten zien. Naarmate we die opvoeding meer beperken tot een bepaalde klasse, zal ze er te treuriger aan toe zijn.

Daar wisten we niet van landkaarten of andere vervelendheden, daar knelde ons geen schoolbank en kwelde ons geen schoolmeester, daar hadden Vaders paedagogische handgrepen geen vat op ons, daar waren we vrij. Het is verwonderlijk, hoe een vuil stuk dwarsstraat en een brok »gracht" naast een altijd stinkend water zooveel heerlijkheden kunnen bevatten.

TOLSTOI'S PAEDAGOGISCHE WERKZAAMHEDEN. DE OPRICHTING VAN SCHOLEN. THEORIE

Misschien maak ik er nog een boek over en dat zal dan het beste paedagogische handboek zijn van de wereld, want het begint de opvoeding bij de opvoeders, en die hebben de verbetering het hardste noodig. Maar ik schrijf slechts ijdele jeugdherinneringen, laat dus de domheid der vaders onverbeterd, en ga voort met een stukje verregaand brutale heerlijkheid.

Woord Van De Dag

soepe

Anderen Op Zoek